ส่งข้อความในไลน์กลุ่มเพื่อเตือนเพื่อนว่า คนนี้ขี้โกง อย่าหลงเชื่อ ผิดฐานหมิ่นประมาทไหม?

ก่อนอื่น ทนายต้องทำความเข้าใจก่อนว่า ความผิดฐานหมิ่นประมาท ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 326 กำหนดไว้ว่า “ผู้ใดใส่ความผู้อื่นต่อบุคคลที่สาม โดยประการที่น่าจะทำให้ผู้อื่นนั้นเสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่น หรือถูกเกลียดชัง ผู้นั้นกระทำความผิดฐานหมิ่นประมาท ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหนึ่งปี หรือปรับไม่เกินสองหมื่นบาทหรือทั้งจำทั้งปรับ”

คำว่า “ใส่ความ” ตามกฎหมายเป็นอย่างไร?

ทนายขออธิบายคำว่า "ใส่ความ" ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 326 ไม่ได้นิยามศัพท์ไว้เป็นการเฉพาะว่ามีความหมายว่าอย่างไร แต่ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานอธิบายว่า หมายถึง พูดหาเหตุร้าย กล่าวหาเรื่องร้ายให้ผู้อื่นได้รับความเสียหาย อ้างอิงจากคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3252/2543

แบบไหนที่เข้าข่ายความผิดฐานหมิ่นประมาท?

ทนายขออธิบายเพิ่มเติมว่า:

การใส่ความนั้น ต้องเป็นการระบุถึงตัวบุคคลผู้ถูกใส่ความว่าเป็นใคร หรือบุคคลทั่วไปเข้าใจได้แน่นอนว่าหมายถึงบุคคลใด แม้จะมีการเลี่ยงไม่กล่าวถึงชื่อบุคคลผู้ถูกใส่ความโดยตรง แต่ใช้อักษรย่อ นามปากกา ชื่อเรียก ฉายา ซึ่งบุคคลทั่วไปได้ยิน ได้อ่าน แล้วทราบทันทีว่าคือบุคคลใด แบบนี้เข้าข่ายหมิ่นประมาทตามกฎหมายแล้ว แต่ถ้าบุคคลทั่วไป ได้ยินได้ฟัง ได้อ่านแล้วไม่เข้าใจว่าเป็นบุคคลใด กรณีนี้ก็จะไม่เข้าข่ายความผิดฐานหมิ่นประมาท อ้างอิงจากคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2466/2551

"หมิ่นประมาทแบบไม่ระบุชื่อถือว่าผิดไหม อ่านบทความเต็มได้ที่นี่ คลิกเลย"

ต้องมีบุคคลที่สาม กล่าวคือ ถ้าพูดหรือกล่าวหา หรือใช้คำไม่สุภาพ ต่อผู้ถูกใส่ความโดยตรง ไม่มีบุคคลอื่นใดได้รู้ ได้ยินด้วย ย่อมไม่เข้าข่ายความผิดฐานหมิ่นประมาท ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 326 เนื่องจากความผิดฐานหมิ่นประมาท ต้องเป็นกรณีพูดใส่ความบุคคลอื่น ต่อบุคคลที่สาม เท่านั้น

การกล่าวใส่ความผู้อื่นนั้น ต้องทำให้ผู้ถูกใส่ความนั้น โดยประการที่น่าจะทำให้เสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่น หรือถูกเกลียดชัง กรณีนี้พิจารณาหรือวินิจฉัยจากวิญญูชนทั่วไป หรือคนปกติทั่วไปว่า การกล่าวข้อเท็จจริงนั้น น่าจะทำให้ผู้ถูกใส่ความเสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่น หรือถูกเกลียดชังหรือไม่ (คำว่า โดยประการที่น่าจะทำให้ผู้อื่นนั้นเสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่น หรือถูกเกลียดชัง หมายถึง อาจจะ น่าจะ ทำให้บุคคลนั้นได้รับความสียหาย ก็เป็นความผิดฐานหมิ่นประมาทแล้ว) ซึ่งไม่ได้พิจารณาจากฝ่ายที่ถูกใส่ความแต่เพียงฝ่ายเดียว ต้องพิจารณาจากวิญญูชนคนทั่วไปเป็นหลัก

ต้องมีเจตนากระทำความผิดฐานหมิ่นประมาท กล่าวคือมีเจตนาที่จะใส่ความบุคคลอื่นต่อบุคคลที่สาม

อ่านมากกว่า220 คำปรึกษาจริงเรื่อง "หมิ่นประมาท" พร้อมคำตอบจากทนายความ คลิกเลย !

Q: "ด่ากันไปมา หน้าเฟสบุ๊ค /สตอรี่ สามารถฟ้องหมิ่นประมาทได้หรือไม่คะ"

Q: โพสต์แบบนี้ในทวิตเตอร์เป็นหมิ่นประมาทไหมคะ?

Q: กรณีนี้ฟ้องหมิ่นประมาทได้มั้ยคะ

Q: โพสต์ข้อความแบบนี้นับว่าเข้าข่ายหมิ่นประมาทไหมคะ

กรณีใดที่ไม่ถือว่าเป็นความผิดหมิ่นประมาท?

ทนายขออธิบายเพิ่มเติมตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 329 กำหนดไว้ว่า ผู้ใดแสดงความคิดเห็นหรือข้อความใดโดยสุจริต:

1. เพื่อความชอบธรรม ป้องกันตนหรือป้องกันส่วนได้เสียเกี่ยวกับตนตามคลองธรรม
2. ในฐานะเป็นเจ้าพนักงานปฏิบัติการตามหน้าที่
3. ติชม ด้วยความเป็นธรรม ซึ่งบุคคลหรือสิ่งใดอันเป็นวิสัยของประชาชนย่อมกระทำ หรือ
4. ในการแจ้งข่าวด้วยความเป็นธรรม เรื่องการดำเนินการอันเปิดเผยในศาลหรือในการประชุม

ผู้นั้นไม่มีความผิดฐานหมิ่นประมาท

ยกตัวอย่างสถานการณ์ให้เข้าใจง่ายๆ

นายเอ ส่งข้อความในแอพพลิเคชั่นไลน์ มีข้อความว่า "นายบีเอาเงินของนายเอไปแล้ว ทำให้น้องสาวของนายเอไม่ได้ไปทำงานต่างประเทศ แล้วนายบีก็ไม่ยอมคืนเงินให้้แก่นายเอ นายบีมีนิสัยขี้โกง แล้วยังมาฟ้องกลับน้องสาวของนายเออีก" นายเอยังได้พิมพ์ข้อความแสดงความคิดเห็นในไลน์กลุ่มเพื่อนอีกว่า "อย่าไปหลงเชื่อนายบี อาจเสียเงินเสียทอง เพราะจะเป็นเหยื่อของคนคิดฉ้อโกง"

ข้อความดังกล่าวนั้นที่นายเอส่งเข้าไลน์กลุ่มเพื่อน มีวัตถุประสงค์เป็นการเตือนเพื่อนในกลุ่มไลน์ไม่ให้ถูกหลอกเพราะมีความไม่ชอบมาพากลเกิดขึ้นกับนายเอ การเตือนดังกล่าวของนายเอ เป็นการเตือนเพื่อประโยชน์ของประชาชน อันเป็นสาธารณประโยชน์ การที่นายเอคนที่พิมพ์ข้อความดังกล่าวนายเอมีส่วนเกี่ยวข้องด้วย เนื่องจากน้องสาวนายเอให้เงินนายบีไปแล้ว แต่ไม่ได้เดินทางไปทำงานต่างประเทศ และนายบีไม่ยอมคืนเงินให้

ในกรณีนี้ทนายขออธิบายเพิ่มเติมว่า นายเอ เชื่อโดยสุจริตใจว่านายบีมีเจตนาฉ้อโกงประชาชน โดยนายเอไม่ได้มีเจตนากลั่นแกล้งใส่ร้ายนายบี และการกระทำของนายเอเป็นการเชื่อ โดยมีมูลเหตุอันควรเชื่อว่าเป็นความจริงดังกล่าว เพื่อป้องกันตนหรือป้องกันส่วนได้เสียเกี่ยวกับตนตามทำนองคลองธรรม ตลอดจนแสดงความคิดเห็นติชมด้วยความเป็นธรรม ซึ่งบุคคลหรือสิ่งใดอันเป็นวิสัยของประชาชนย่อมกระทำ การกระทำของนายเอ จึงไม่มีความผิดฐานหมิ่นประมาทตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 329 (1) (3) กำหนดไว้ว่า "กำหนดไว้ว่าผู้ใดแสดงความคิดเห็นหรือข้อความใดโดยสุจริต (1) เพื่อความชอบธรรม ป้องกันตนหรือป้องกันส่วนได้เสียเกี่ยวกับตนตามคลองธรรม และ (3) ติชมด้วยความเป็นธรรม ซึ่งบุคคลหรือสิ่งใดอันเป็นวิสัยของประชาชนย่อมกระทำ ผู้นั้นไม่มีความผิดฐานหมิ่นประมาท" เมื่อนายเอไม่มีความผิดฐานหมิ่นประมาทตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 326 จึงไม่เป็นการกระทำละเมิดต่อนายบี นายเอจึงไม่ต้องชดใช้ค่าเสียหายให้แก่นายบี

"อ่านบทความเพิ่มเติมเรื่อง : รวมทุกเรื่องที่ควรรู้เกี่ยวกับการหมิ่นประมาทในทางกฎหมาย" คลิกเลย !

การส่งข้อความในไลน์กลุ่ม

ประการสำคัญ ทนายขอให้ทุกคนเข้าใจว่า การส่งข้อความดังกล่าวในไลน์กลุ่ม ไม่เข้าข่ายหมิ่นประมาทโดยการโฆษณาตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 328 เนื่องจากการส่งข้อความในไลน์กลุ่มเป็นเพียงเจตนาแจ้งข่าวไปยังเฉพาะกลุ่มบุคคลที่อยู่ในกลุ่มไลน์เท่านั้น ยังไม่ถึงกับเป็นการเผยแพร่กระจายข่าวไปสู่สาธารณะ หรือบุคคลทั่วไป จึงไม่เข้าข่ายความผิดฐานหมิ่นประมาทด้วยการโฆษณา ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 328 อ้างอิงจากคำพิพากษาศาลฎีกา 5276/2562

สรุป

การพิมพ์ข้อความเข้าไปในไลน์กลุ่มในลักษณะเล่าเรื่องราวของตนเองที่ถูกกระทำเพื่อเป็นอุทาหรณ์เตือนภัยเพื่อนในไลน์กลุ่ม เพื่อไม่ให้ถูกบุคคลดังกล่าวนั้นโกง หลอกลวงคนอื่นต่อไป โดยเตือนเพื่อนเพื่อไม่ให้เพื่อนในไลน์กลุ่มตกเป็นเหยื่อการถูกฉ้อโกงจากบุคคลที่ตนเคยโดนหลอกมาก่อน แม้การส่งข้อความในไลน์จะกล่าวถึงบุคคลอื่นที่อาจทำให้บุคคลที่ถูกกล่าวอ้างนั้นเสียหาย แต่ถ้าการเตือนนั้นเป็นการเตือนเพื่อประโยชน์ของประชาชน อันเป็นสาธารณประโยชน์ เพื่อป้องกันส่วนได้เสียของตนตามทำนองคลองธรรม ตลอดจนแสดงความคิดเห็นด้วยความเป็นธรรมที่บุคคลทั่วไปควรกระทำ การส่งข้อความในไลน์กลุ่มเพื่อเตือนไว้เป็นอุทาหรณ์นั้น จึงไม่เป็นความผิดฐานหมิ่นประมาท ตามมาตรา 329 (1) (3) อ้างอิงจากคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2114/2566 หากเกิดปัญหาขึ้นแล้วการปรึกษากฎหมายกับทนายเพื่อหาทางออกที่ดี Legardy สามารถช่วยคุณได้ครับ