กฎหมายการบินโดรน และการขออนุญาต

ปัจจุบันเทคโนโลยีการถ่ายภาพและทางการทหารได้พัฒนาไปอย่างมาก โดรนจึงกลายเป็นอุปกรณ์สำคัญที่สามารถใช้ได้ในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะเป็นการบินโดรนเพื่อถ่ายภาพมุมสูงที่สวยงามตระการตา การใช้โดรนเพื่อลาดตระเวนในพื้นที่เสี่ยงภัย หรือแม้กระทั่งการขนส่งสินค้าในพื้นที่ห่างไกล ความสามารถที่หลากหลายของโดรนทำให้มันกลายเป็นที่นิยมอย่างรวดเร็ว แต่ในขณะเดียวกัน การใช้งานโดรนก็มาพร้อมกับความรับผิดชอบและข้อกำหนดทางกฎหมายที่ผู้ใช้งานทุกคนต้องตระหนักถึง บทความนี้ Legardy จะพาผู้อ่านทุกท่านมารู้จักกับกฎหมายโดรน ล่าสุด ให้ฟังกันครับ

โดรน (Drone) คืออะไร?

โดรนหรือเรียกอย่างเป็นทางการว่า อากาศยานไร้คนขับ (Unmanned Aerial Vehicle - UAV) คือ อากาศยานที่สามารถบินและควบคุมได้โดยไม่ต้องมีนักบินอยู่บนเครื่อง โดยตัวโดรนนันมีหลายขนาดและหลายรูปร่าง ตั้งแต่เล็กเท่าฝ่ามือไปจนถึงใหญ่เท่าเครื่องบินเล็ก

โดรนนั้นสามารถสั่งการได้ด้วยอาศัยระบบควบคุมระยะไกล หรือโปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่ตั้งค่าไว้ล่วงหน้า ทำให้สามารถบินได้อย่างอิสระและควบคุมได้ โดรนส่วนใหญ่มักติดตั้งกล้องถ่ายภาพหรือวิดีโอ ทำให้สามารถบันทึกภาพจากมุมสูงได้อย่างสวยงาม

ปัจจุบัน โดรนถูกนำไปใช้งานอย่างแพร่หลายในหลากหลายด้าน ทั้งในการใช้งานในชีวิตประจำวันและการทหาร

• การถ่ายภาพและวิดีโอ ใช้ในการถ่ายภาพและวิดีโอทางอากาศสำหรับงานต่างๆ เช่น ภาพยนตร์ โฆษณา การสำรวจพื้นที่ และการท่องเที่ยว
• การเกษตร ใช้ในการสำรวจพื้นที่เพาะปลูก พ่นยาฆ่าแมลง และตรวจสอบสุขภาพของพืช
• การขนส่ง ใช้ในการขนส่งสินค้าขนาดเล็กในพื้นที่ห่างไกลหรือเข้าถึงยาก
• การกู้ภัยและช่วยเหลือ ใช้ในการค้นหาและช่วยเหลือผู้ประสบภัยในพื้นที่ประสบภัยพิบัติ หรือพื้นที่ที่เข้าถึงได้ยาก
• การทหาร ใช้ในการลาดตระเวน สอดแนม และโจมตีทางอากาศ

Q: สอบถามเรื่องกฏหมายการบินโดรนครับ

กฎหมายบินโดรน กฎหมายโดรน2567 ล่าสุด

1.การขอขึ้นทะเบียน

สำหรับโดรนที่มีน้ำหนักเกิน 25 กิโลกรัม การดำเนินการตามกฎหมายมีความสำคัญอย่างยิ่งเพื่อให้การใช้งานเป็นไปอย่างถูกต้องและปลอดภัย ผู้ครอบครองโดรนจำเป็นต้องปฏิบัติตามขั้นตอนการขึ้นทะเบียนกับทั้งสองหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้แก่

สำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย (กพท.) 

การขึ้นทะเบียนกับ กพท. เป็นการขึ้นทะเบียน "ผู้บังคับอากาศยานโดรน" ซึ่งถือเป็นขั้นตอนที่สำคัญและจำเป็นอย่างยิ่งก่อนทำการบินโดรน การขึ้นทะเบียนนี้เปรียบเสมือนการขอ "ใบขับขี่โดรน" ซึ่งจะทำให้ผู้บังคับอากาศยานได้รับอนุญาตให้ทำการบินได้อย่างถูกต้องตามกฎหมาย

สำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.)

การขึ้นทะเบียนกับ กสทช. เป็นการขึ้นทะเบียน "ขออนุญาตใช้คลื่นความถี่" ซึ่งเป็นสิ่งจำเป็นเนื่องจากโดรนต้องใช้คลื่นความถี่ในการควบคุมและสื่อสารระหว่างอุปกรณ์ควบคุมภาคพื้นดินและตัวโดรน

แม้ว่าผู้ครอบครองโดรนจะได้รับอนุญาตให้ใช้คลื่นความถี่จาก กสทช. แล้ว ก็ยังไม่สามารถทำการบินได้จนกว่าจะได้รับหนังสือการขึ้นทะเบียนผู้บังคับอากาศยานโดรนจาก กพท. ซึ่งถือเป็นการรับรองว่าผู้บังคับอากาศยานมีความรู้ความสามารถในการบังคับโดรนได้อย่างปลอดภัยและเป็นไปตามกฎหมาย

2.โดรนแบบไหนบ้างที่ต้องขึ้นทะเบียนโดรน

1. โดรนที่ติดตั้งกล้องบันทึกภาพต้องขึ้นทะเบียนโดรนทุกกรณี
2. โดรนที่น้ำหนักเกิน 2 กิโลกรัม ต้องลงทะเบียนทุกกรณี 
3. โดรนที่มีน้ำหนักเกิน 25 กิโลกรัมขึ้นไป (ต้องได้รับอนุญาตเป็นหนังสือจาก รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม)
4. โดรนที่ไม่ติดตั้งกล้องบันทึกภาพและน้ำหนักไม่เกิน 2 กิโลกรัมไม่ต้องขึ้นทะเบียน

โดยหนังสือการขึ้นทะเบียนโดรนมีอายุ 2 ปี ตั้งแต่วันที่ออกหนังสือ หากไม่ได้ลงทะเบียนผู้บังคับโดรนจะมีบทลงโทษ ตามพระราชบัญญัติการเดินอากาศ พ.ศ.2497 มาตรา 24 ประมวล มาตรา 78 

ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปีหรือปรับไม่เกิน 40,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

3.ก่อนทำการบิน

1. ตรวจสอบให้มั่นใจว่าโดรนอยู่ในสภาพพร้อมใช้งานและปลอดภัย นอกจากตรวจสอบตัวโดรนแล้วต้องตรวจสอบระบบควบคุมด้วย
2. ก่อนทำการบินต้องขออนุญาตเจ้าของพื้นที่หรือผู้มีอำนาจในพื้นที่นั้นๆก่อนทำการบินทุกครั้ง
3. ศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับพื้นที่และระดับความสูงที่จะทำการบินอย่างละเอียด เพื่อให้แน่ใจว่าการบินโดรนนั้นเป็นไปอย่างปลอดภัย
4. วางแผนสำหรับกรณีฉุกเฉินหากเกิดอุบัติเหตุ รวมถึงแผนการรักษาพยาบาลและแผนรองรับในกรณีที่ไม่สามารถควบคุมโดรนได้
5. ทำการบำรุงรักษาโดรนอย่างสม่ำเสมอตามคู่มือของผู้ผลิต เพื่อให้แน่ใจว่าโดรนนั้นพร้อมใช้งานและปลอดภัยเสมอ
6. ผู้บังคับโดรนต้องมีความรู้ความชำนาญในการบังคับโดรนรวมถึงระบบต่างๆ
7. ผู้บังคับโดรนต้อมีความรู้ความเข้าใจในกฎจราจรทางอากาศ เพื่อลดการเกิดอุบัติเหตุ
8. ให้นำหนังสือการขึ้นทะเบียนผู้บังคับหรือปล่อยอากาศยานติดตัวไว้ตลอดขณะที่ทำการบิน
9. จัดเตรียมอุปกรณ์สำหรับดับเพลิง โดยอุปกรณ์นั้นต้องใช้งานได้และต้องพกติดตัวไว้ตลอดเวลาที่ทำการบิน
10. ทำประกันภัยอากาศยานเพื่อรับผิดชอบต่อความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นแก่ร่างกาย ชีวิต หรือทรัพย์สินของบุคคลภายนอก โดยวงเงินประกันภัยต้องไม่ต่ำกว่า 1 ล้านบาทต่ออุบัติเหตุต่อครั้ง และกรมธรรม์ประกันภัยต้องอยู่ติดกับหนังสือการขึ้นทะเบียนผู้บังคับหรือปล่อยอากาศยาน และต้องต่ออายุกรมธรรม์ล่วงหน้าก่อนวันสิ้นอายุไม่น้อยกว่า 30 วัน

4.ระหว่างการบิน

1. ห้ามดำเนินการบินอากาศยานในลักษณะที่อาจก่อให้เกิดอันตรายหรือความเสียหายต่อชีวิต ร่างกาย ทรัพย์สิน หรือส่งผลกระทบต่อความสงบเรียบร้อยของผู้อื่น
2. ห้ามบินในเขตหวงห้าม ห้ามดำเนินการบินอากาศยานในบริเวณเขตหวงห้าม เขตกำกัด และเขตอันตรายตามที่ประกาศในเอกสารแถลงข่าวการบินของประเทศไทย รวมถึงสถานที่ราชการ หน่วยงานของรัฐ และโรงพยาบาล เว้นแต่จะได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากหน่วยงานเจ้าของพื้นที่
3. แนวการบินขึ้นลงของอากาศยานจะต้องไม่มีสิ่งกีดขวางใดๆ ที่อาจเป็นอันตรายต่อการบิน
4. ผู้บังคับหรือปล่อยอากาศยานต้องสามารถมองเห็นอากาศยานได้ด้วยตาเปล่าตลอดเวลาที่ทำการบิน และห้ามทำการบังคับอากาศยานโดยอาศัยชุดกล้องบนอากาศยานหรืออุปกรณ์อื่นที่มีลักษณะใกล้เคียง
5. ต้องทำการบินในระหว่างเวลาพระอาทิตย์ขึ้นถึงพระอาทิตย์ตก ซึ่งสามารถมองเห็นอากาศยานได้อย่างชัดเจน
6. ห้ามทำการบินเข้าใกล้หรือเข้าไปในเมฆ เพื่อป้องกันการสูญเสียการมองเห็นและการควบคุมอากาศยาน
7. ห้ามทำการบินภายในระยะ 9 กิโลเมตร จากสนามบินหรือที่ขึ้นลงชั่วคราวของอากาศยาน เว้นแต่ได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากเจ้าของหรือผู้ดำเนินการสนามบินหรือที่ขึ้นลงชั่วคราว
8. ห้ามทำการบินโดยใช้ความสูงเกิน 90 เมตร (300 ฟุต) เหนือพื้นดิน
9. ห้ามทำการบินเหนือเมือง หมู่บ้าน ชุมชน หรือพื้นที่ที่มีคนมาชุมนุมอยู่ เพื่อความปลอดภัยของประชาชน
10. ห้ามบังคับอากาศยานเข้าใกล้อากาศยานซึ่งมีนักบิน เพื่อป้องกันอุบัติเหตุทางอากาศ
11. ห้ามทำการบินละเมิดสิทธิส่วนบุคคลของผู้อื่น เช่น การถ่ายภาพหรือวิดีโอโดยไม่ได้รับอนุญาต
12. ห้ามทำการบินโดยก่อให้เกิดความเดือดร้อน ความรำคาญ หรือความเสียหายแก่ผู้อื่น
13. ห้ามส่งหรือพาวัตถุอันตรายตามที่กำหนดในกฎกระทรวงหรืออุปกรณ์ปล่อยแสงเลเซอร์ติดไปกับอากาศยาน
14. ห้ามทำการบินโดยมีระยะห่างในแนวราบกับบุคคล ยานพาหนะ สิ่งก่อสร้าง หรืออาคารที่ไม่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติการบินน้อยกว่า 30 เมตร (100 ฟุต) ในกรณีอากาศยานที่มีน้ำหนักไม่เกิน 2 กิโลกรัม และ 50 เมตร (150 ฟุต) ในกรณีอากาศยานที่มีน้ำหนักเกินกว่า 2 กิโลกรัม แต่ไม่เกิน 25 กิโลกรัม   
15. เมื่อมีอุบัติเหตุเกิดขึ้นแก่อากาศยาน ให้ผู้บังคับหรือปล่อยอากาศยานแจ้งอุบัติเหตุนั้นต่อพนักงานเจ้าหน้าที่โดยไม่ชักช้า

เขตห้ามบินโดรน พื้นที่ห้ามบินโดรน

1. เขตห้ามบินโดยเด็ดขาด

• บริเวณโดยรอบเขตพระราชฐาน ในระยะ 19 กิโลเมตรจากเขตพระราชฐาน
• พื้นที่ควบคุมของทหาร ค่ายทหาร สถานที่ฝึกซ้อมรบ หรือพื้นที่ที่ทางทหารประกาศเป็นเขตหวงห้าม
• พื้นที่รอบเรือนจำและทัณฑสถาน ในระยะ 9 กิโลเมตร
• พื้นที่ควบคุมของตำรวจ สถานีตำรวจ หรือพื้นที่ที่ทางตำรวจประกาศเป็นเขตหวงห้าม
• พื้นที่ใกล้สนามบิน ในระยะ 9 กิโลเมตรจากสนามบิน หรือตามที่ประกาศกำหนดเป็นพื้นที่ห้ามบิน 

2. เขตห้ามบินโดยไม่ได้รับอนุญาต 

สถานที่ราชการสำคัญ เช่น ทำเนียบรัฐบาล รัฐสภา ศาล

พื้นที่การจราจรทางอากาศ บริเวณใกล้ทางหลวงแผ่นดิน ทางรถไฟ หรือเส้นทางคมนาคมอื่น ๆ ที่มีการจราจรหนาแน่น

พื้นที่ที่มีความเสี่ยงต่อความปลอดภัย: โรงไฟฟ้า เขื่อน โรงงานอุตสาหกรรม หรือพื้นที่ที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุ

พื้นที่ที่มีความสำคัญทางสิ่งแวดล้อม: อุทยานแห่งชาติ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า หรือพื้นที่อนุรักษ์อื่นๆ

พื้นที่จัดงานหรือกิจกรรมสาธารณะ: งานเทศกาล คอนเสิร์ต หรือกิจกรรมที่มีการรวมตัวของคนจำนวนมาก

3.สามารถตรวจสอบผ่าน google earth ได้ด้วยนะครับ

1.ดาวน์โหลดแอปพลิเคชั่น google earth
2.สามารถตรวจสอบตามลิงค์นี้ได้เลย https://www.caat.or.th/th/archives/20455
3.พื้นที่สีแดง คือพื้นที่ที่ห้ามบินหรือต้องขออนุญาตก่อนทำการบินนะครับ

ต้องการค้นหาด้านกฎหมายใช่ไหม ? สามารถค้นหาบทความ, คำปรึกษาจริง, มาตราที่เกี่ยวข้อง คลิกที่นี่ !

ใบอนุญาตบินโดรน ขออนุญาตบินโดรนในพื้นที่

วิธีขึ้นทะเบียนโดรนแบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ

1.1 ขึ้นทะเบียนโดรน ลงทะเบียนโดรน
ทำที่ กสทช. (NBTC) หรือผ่าน https://anyregis.nbtc.go.th/accounts/login/?next=/lr-kt30/0/

โดยให้เตรียมเอกสารไปดังนี้

• บัตรประชาชนผู้ครอบครอง (ตัวจริง)
• Serial Number ของโดรน
• ภาพถ่ายของโดรน (หากเป็นโดรนที่ประกอบเองให้นำโดรนไปด้วยครับ)
• กรอกแบบฟอร์ม
• หากเป็นร้านค้า ให้นำบัญชีแสดงรายการโดรนไปด้วย

1.2 ขึ้นทะเบียนผู้บังคับโดรน  

ทำที่ สำนักงานการบินพลเรือน (CAAT) หรือผ่าน https://uav.caat.or.th/index.php

โดยให้เตรียมเอกสารไปดังนี้

• กรอกคำขอขึ้นทะเบียนผ่านทางเว็บไซต์
• หนังสือรับรองอายุไม่เกิน 6เดือน (กรณีที่เป็นนิติบุคคล)
• แบบฟอร์มรับรองตนเองพร้อมลงนาม (สำหรับนิติบุคคลให้กรรมการทุกคนลงชื่อ)
• สำเนาบัตรประชาชน และ สำเนาทะเบียนบ้านพร้อมรับรองสำเนาถูกต้อง (สำหรับนิติบุคคลให้กรรมการทุกคนลงชื่อ)
• ประกันภัยบุคคลที่ 3 ที่วงเงินไม่ต่ำกว่า 1,000,000 บาท
• ภาพถ่ายโดรนที่สามารถเห็น Serial Number ได้

โดรนแบบไหนไม่ต้องขึ้นทะเบียน

ตามกฎหมายปัจจุบัน โดรนที่ไม่ต้องขึ้นทะเบียนมีคุณสมบัติตามนี้ครับ

• ไม่มีกล้องบันทึกภาพติดตั้ง
• มีน้ำหนักไม่เกิน 250 กรัม

ถ้าโดรนของคุณมีคุณสมบัติตรงตามนี้ ก็ไม่จำเป็นต้องขึ้นทะเบียนกับ กสทช. หรือ กพท. ครับ

สรุป

การบินโดรนนั้นไม่ใช่คิดจะใช้ก็ใช้ได้เลยต้องศึกษาข้อมูลที่จำเป็นเกี่ยวกับกฎหมายและข้อบังคับในการใช้งานโดรนในประเทศไทย ซึ่งครอบคลุมตั้งแต่การขึ้นทะเบียน การขออนุญาตบิน ข้อกำหนดและข้อจำกัดในการบิน ไปจนถึงบทลงโทษสำหรับผู้ฝ่าฝืน โดยเน้นย้ำถึงความสำคัญของการปฏิบัติตามกฎหมายและข้อบังคับอย่างเคร่งครัด เพื่อความปลอดภัยของทุกคนและเพื่อให้การบินโดรนเป็นไปอย่างราบรื่นและถูกต้องตามกฎหมาย

หากมีข้อสงสัยต้องการปรึกษาทนายความเพื่อหาทางออกกฎหมาย สามารถติดต่อผ่าน Legardy ได้ตลอด 24ชั่วโมงครับ