โจทก์ฟ้องหาว่าจำเลยซึ่งเป็นพนักงานของการรถไฟแห่งประเทศไทยเป็นเจ้าพนักงานตามกฎหมาย มีหน้าที่รับผิดชอบเกี่ยวกับถุงเมล์เก็บรักษาถุงเมล์ไปรษณีย์ที่ส่งมาทางขบวนรถไฟเพื่อส่งต่อให้กับพนักงานไปรษณีย์ และรับถุงเมล์จากพนักงานไปรษณีย์ไปส่งยังขบวนรถไฟ ซึ่งเป็นหน้าที่ในการไปรษณีย์ กระทำการอันมิชอบ เปิดจดหมายของนายธิระชัย นางจันทร์เพ็ญ และของบุคคลอื่นซึ่งได้ส่งมาทางไปรษณีย์หลายฉบับ ทำให้จดหมายนั้นสูญหายไม่ถึงมือผู้รับ ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 163

จำเลยให้การว่าไม่เป็นเจ้าพนักงานตามกฎหมาย และไม่ได้ทำผิดตามฟ้อง

ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วพิพากษาว่า จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 163 จำคุก 6 เดือน ของกลางคืนเจ้าของ

จำเลยอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาตรวจสำนวนประชุมปรึกษาแล้ว คดีนี้ต้องห้ามมิให้ฎีกาในปัญหาข้อเท็จจริงตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญามาตรา 218 จำเลยฎีกาในปัญหาข้อกฎหมายว่าจำเลยไม่ใช่เป็นเจ้าพนักงานมีหน้าที่ในการไปรษณีย์ จึงไม่มีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 163 ศาลอุทธรณ์ฟังข้อเท็จจริงมาว่าจำเลยได้รับมอบหมายให้ทำหน้าที่ในการไปรษณีย์ที่สถานีรถไฟนครราชสีมา จากนายโชตินายสถานีผู้บังคับบัญชาของจำเลย กล่าวคือ จำเลยเป็นเสมียนเมล์ มีหน้าที่รับส่งถุงไปรษณีย์และไปรษณีย์ภัณฑ์ให้การไปรษณีย์ แล้วจำเลยกระทำการอันมิชอบด้วยหน้าที่ กล่าวคือ เปิด ทำให้เสียหายแก่จดหมายที่ส่งทางไปรษณีย์

พิเคราะห์แล้วเห็นว่า ตามพระราชบัญญัติการรถไฟแห่งประเทศไทยพ.ศ.2494 มาตรา 18 บัญญัติให้พนักงานของการรถไฟแห่งประเทศไทยเป็นเจ้าพนักงานตามกฎหมายลักษณะอาญา จึงต้องถือว่าจำเลยเป็นเจ้าพนักงานตามความหมายในประมวลกฎหมายอาญาแล้ว

ส่วนปัญหาที่ว่าจำเลยเป็นเจ้าพนักงานมีหน้าที่ในการไปรษณีย์ตามความหมายของประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 163 ดังที่โจทก์ฟ้องหรือไม่นั้น ศาลฎีกาพิเคราะห์แล้วเห็นว่าตามพระราชบัญญัติการรถไฟแห่งประเทศไทย พ.ศ.2494 มาตรา 6 ไม่ปรากฏว่าการรถไฟฯ มีวัตถุประสงค์ในการไปรษณีย์ด้วย การไปรษณีย์เป็นราชการซึ่งอยู่ในอำนาจหน้าที่ของกรมไปรษณีย์โทรเลข การที่ผู้ใดจะเป็นเจ้าพนักงานผู้มีหน้าที่ในการไปรษณีย์ ย่อมเป็นอำนาจของกรมไปรษณีย์โทรเลขหรือกระทรวงเจ้าสังกัดของกรมไปรษณีย์โทรเลขที่จะแต่งตั้ง เมื่อการรถไฟฯไม่มีหน้าที่ในการไปรษณีย์ พนักงานของการรถไฟฯ ซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่หรือเจ้าพนักงานดำเนินธุรกิจของการรถไฟฯ จึงไม่มีหน้าที่ในการไปรษณีย์ โดยเฉพาะจำเลยนี้ เพียงแต่ผู้บังคับบัญชามอบหมายให้เป็นผู้ทำหน้าที่เกี่ยวกับการรับส่งถุงไปรษณีย์และไปรษณีย์ภัณฑ์ซึ่งการรถไฟแห่งประเทศไทยรับขนส่งให้แก่กรมไปรษณีย์โทรเลข อันเป็นธุรกิจเกี่ยวกับการขนส่งของการรถไฟฯ ส่วนหนึ่งเท่านั้น หามีผลให้จำเลยมีฐานะเป็นเจ้าพนักงานผู้มีหน้าที่ในการไปรษณีย์ไปได้ไม่การกระทำของจำเลยจึงไม่เป็นผิดดังโจทก์ฟ้อง ความเห็นของศาลล่างทั้งสองไม่ต้องด้วยความเห็นของศาลฎีกา ฎีกาจำเลยฟังขึ้น

พิพากษากลับ ให้ยกฟ้องโจทก์

หมายเลขคดีดำศาลฎีกา

แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา