ในระหว่างหลวง ส.กับจำเลยเปนผัวเมียกันหลวง ส.ได้จำนองที่ดินซึ่งเปนสมรสไว้กับผู้มีชื่อ ๒๐๐๐ บาท หลวง ส.ได้ให้โจทย์ไถ่ถอนที่รายนี้แล้วโอนโฉนดให้โจทย์ ต่อมาหลวง ส.ตาย จำเลยจึงฟ้องขอแบ่งที่ดินรายนี้เปนสมรสของจำเลย ศาลแพ่งตัดสินให้แบ่งให้จำเลย ๑ ใน ๓ เนื่องจากคำพิพากษานี้ โจทย์จึงฟ้องขอให้จำเลยช่วยใช้เงินค่าไถ่การจำนอง ๑ ใน ๓ เปนเงิน ๖๖๖ บาท ๖๖ สตางค์กับดอกเบี้ย จำเลยรับว่าเงินไถ่การจำนองเปนเงินของโจทย์ โจทย์จำเลยตกลงไม่สืบพยานให้ตัดสินตามประเด็นข้อกฎหมาย

ฎีกาตัดสินว่า หลักกฎหมายในเรื่องสินสมรสในระหว่างผัวเมียอยู่กินด้วยกันนั้น โดยปรกติสามีฤาภรรยาจะได้จำหน่ายสินสมรสเพื่อกิจการครอบครัวโดยสุจริตแล้ว ต่างต้องรับผิดชอบในสินสมรสที่จำหน่ายด้วยกัน ฝ่ายใดจะต้องขอกันไว้ไม่ได้ ตามฎีกาที่ ๔๘๕/๒๔๕๗ เว้นไว้แต่ฝ่ายใดจะได้จำหน่ายสมรสไปโดยมิชอบ และอีกฝ่ายหนึ่งมิได้รู้เห็นยินยอมด้วยไซ้ร ฝ่ายที่มิได้รู้เห็นด้วยนั้นมีสิทธิที่จะเรียกร้องขอกันส่วนสินสมรสฝ่ายตนได้ ตามฎีกาที่ ๓๖/๒๔๖๙ ๖๑๓/๑๒๒ แล ๖๖๔/๒๔๖๕ ในคดีนี้ปรากฎว่าที่ดินรายนี้มีหนึ้อยู่ แลโจทย์ได้ออกเงินทั้งหมดไถ่มา เพราะฉนั้นจำเลยผู้ซึ่งได้รับที่ดินไป ๑ ใน ๓ ต้องช่วยใช้หนี้ตามส่วนของตน ให้จำเลยใช้เงินแก่โจทย์ ๖๖๖ บาท ๖๖ สตางค์กับดอกเบี้ยร้อยละ ๗ ครึ่ง ต่อปี

หมายเลขคดีดำศาลฎีกา

แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา