คดีนี้ ช.ผู้ล้มละลาย เป็นลูกหนี้เงินกู้ยี่ห้งเจียบหลีซึ่งเป็นหุ้นส่วนสามัญไม่จดทะเบียน ยี่ห้อเจียบหลีนี้ บ.และ ห. ซึ่งเป็นเจ้าของหุ้นส่วนยี่ห้อเจียบง้วนเป็นผู้ถือหุ้นอยู่ด้วย และ บ.ได้รับมอบอำนาจจาก ห. ให้เป็นผู้จัดการแทนทั่วไป จึงได้ลงลายมือชื่อในคำขอพิศูจน์หนี้ในฐานะเป็นตัวแทนของ ห.ต่อเจ้าพนักงานรักษาทรัพย์ ๆ เห็นว่าตามมาตรา ๘๐๑ ประมวลแพ่งฯ ใบมอบอำนาจทั่วไปของ บ. จะใช้พิศูจน์หนี้ไม่ได้ เพราะคำขอพิศูจน์หนี้ก็เท่ากับการยื่นฟ้อง จึงมีคำสั่งให้ยกคำขอพิศูจน์หนี้ ผู้ขอพิศูจน์หนี้จึงร้องอุทธรณ์คำสั่ง เจ้าพนักงานรักษาทรัพย์

ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์เห็นว่าข้อยกเว้นในมาตรา ๘๐๑(๕) เรื่องยื่นฟ้องต่อศาลจะขยายออกไปถึงการขอพิศูจนหนี้ต่อเจ้าพนักงานรักษาทรัพย์ด้วยหาได้ไม่

ศาลฎีกาตัดสินยืนตามโดยวินิจฉัยว่า การขอพิศูจน์หนี้ไม่เหมือนกับการยื่นฟ้องต่อศาล เมื่อการขอพิศูจน์หนี้มิได้ถูกห้ามไว้ ผู้รับอำนาจทั่วไปก็ย่อมมีอำนาจขอพิศูจน์หนี้แทนตัวการได้

หมายเลขคดีดำศาลฎีกา

แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา