คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 150/2543
ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง ม. 271 พระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ.2483 ม. 119, 153
หนี้ที่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ของเจ้าหนี้มีหนังสือทวงหนี้และจำเลยมิได้ปฏิเสธหนี้ภายในกำหนดเวลา 14 วัน นับแต่วันได้รับแจ้งความ ถือได้ว่าจำเลยเป็นหนี้กองทรัพย์สินของเจ้าหนี้เป็นการเด็ดขาดและถือเสมือนว่าจำเลยเป็นลูกหนี้ตามคำพิพากษาแล้วตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 119 เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ของเจ้าหนี้ชอบที่จะร้องขอให้ศาลออกหมายบังคับคดีเสมือนหนึ่งว่าจำเลยเป็นลูกหนี้ตามคำพิพากษาได้ภายในกำหนด 10 ปี นับแต่วันถัดจากวันที่ครบกำหนดเวลาให้ปฏิเสธหนี้ อันถือเสมือนว่าเป็นวันมีคำพิพากษาตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 271 ประกอบพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 153 มิใช่นับแต่วันที่ศาลออกคำบังคับ เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ของเจ้าหนี้ยื่นคำขอรับชำระหนี้ในหนี้รายนี้เมื่อพ้นกำหนดเวลาการบังคับคดีแล้ว หนี้รายนี้จึงเป็นหนี้ที่ไม่อาจขอรับชำระหนี้ได้
คดีสืบเนื่องมาจากศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้พิทักษ์ทรัพย์ของลูกหนี้ (จำเลย)เด็ดขาดไว้เมื่อวันที่ 27 มิถุนายน 2539 และมีคำพิพากษาให้ลูกหนี้ล้มละลายเมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม 2540 เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ของบริษัทเงินทุนหลักทรัพย์พัฒนาเงินทุน จำกัด เจ้าหนี้ ยื่นคำขอรับชำระหนี้ตามตั๋วสัญญาใช้เงินเป็นเงิน126,097,468.21 บาท จากกองทรัพย์สินของลูกหนี้
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์สอบสวนแล้วมีความเห็นว่า เมื่อเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ของเจ้าหนี้ได้อาศัยอำนาจตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 119 ทำหนังสือถึงลูกหนี้ ทวงถามให้จัดการชำระเงินตามตั๋วสัญญาใช้เงินแต่ลูกหนี้ไม่ได้นำเงินมาชำระ หรือปฏิเสธเป็นหนังสือมายังเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ของเจ้าหนี้ภายในกำหนด หนี้ที่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ของเจ้าหนี้ทวงถามไปถือเป็นหนี้เด็ดขาด เจ้าหนี้ชอบที่จะร้องขอให้บังคับคดีตามคำพิพากษาได้ภายในกำหนด 10 ปี นับแต่วันมีคำพิพากษา เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ของเจ้าหนี้มิได้ยื่นคำขอรับชำระหนี้ภายในกำหนดเวลาดังกล่าว จึงหมดสิทธิที่จะเรียกร้องเอาจากทรัพย์สินของลูกหนี้ และย่อมต้องห้ามมิให้ขอรับชำระหนี้
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วมีคำสั่งให้ยกคำขอรับชำระหนี้ของเจ้าหนี้ตามความเห็นของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์
เจ้าหนี้อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ให้เป็นพับ
เจ้าหนี้ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า "การที่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ของเจ้าหนี้มีหนังสือทวงหนี้ให้ลูกหนี้ชำระหนี้ตามตั๋วสัญญาใช้เงินภายในกำหนดเวลา 14 วันนับแต่วันได้รับหนังสือ เป็นการดำเนินการทวงหนี้ตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 119 เมื่อลูกหนี้ได้รับหนังสือทวงถามโดยชอบแล้วเมื่อวันที่ 18 ตุลาคม 2529 ลูกหนี้มิได้ปฏิเสธหนี้ที่ทวงถามภายในกำหนดเวลา 14 วัน ต้องถือว่าลูกหนี้เป็นหนี้กองทรัพย์สินของเจ้าหนี้ตามจำนวนที่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ของเจ้าหนี้มีหนังสือแจ้งไปเป็นการเด็ดขาดโดยถึงที่สุดเมื่อวันที่ 2 พฤศจิกายน 2529 อันเป็นวันถัดจากวันที่ครบกำหนดเวลาให้ปฏิเสธหนี้ ซึ่งต้องถือเสมือนว่าลูกหนี้เป็นหนี้ตามคำพิพากษาเมื่อวันที่ 2 พฤศจิกายน 2529 จากนั้นเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ของเจ้าหนี้มีอำนาจขอให้ศาลออกคำบังคับแก่ลูกหนี้ให้ปฏิบัติตามคำบังคับได้และถ้าลูกหนี้ไม่ปฏิบัติตามคำบังคับ เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ของเจ้าหนี้ก็อาจมีคำขอให้ศาลออกหมายบังคับคดีเสมือนหนึ่งว่าลูกหนี้นั้นเป็นลูกหนี้ตามคำพิพากษา กรณีเช่นนี้พระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มิได้มีบทบัญญัติเกี่ยวกับกำหนดเวลาในการบังคับคดีไว้โดยเฉพาะซึ่งพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 153 กำหนดให้นำบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาใช้บังคับโดยอนุโลม จึงอนุโลมใช้ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 271 เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ของเจ้าหนี้ชอบที่จะร้องขอบังคับคดีภายในกำหนด 10 ปี นับแต่วันที่ 2 พฤศจิกายน 2529 อันถือเสมือนว่าเป็นวันมีคำพิพากษา มิใช่นับแต่วันที่ศาลออกคำบังคับดังที่เจ้าหนี้ฎีกา เพราะการออกคำบังคับเป็นเพียงขั้นตอนเริ่มต้นที่จะให้มีการดำเนินการบังคับคดีต่อไปเท่านั้น เจ้าหนี้ยื่นคำขอรับชำระหนี้เมื่อวันที่ 25 ธันวาคม 2539 ย่อมพ้นกำหนดเวลาการบังคับคดีดังกล่าวไม่อาจนำมาขอรับชำระหนี้ได้ ที่ศาลล่างทั้งสองยกคำขอรับชำระหนี้รายนี้ชอบแล้ว ศาลฎีกาเห็นพ้องด้วย ฎีกาของเจ้าหนี้ฟังไม่ขึ้น"
พิพากษายืน
หมายเลขคดีดำศาลฎีกา nan
แหล่งที่มา สำนักงานส่งเสริมงานตุลาการ
ชื่อคู่ความ โจทก์ - กรมสรรพากร โจทก์ - เจ้าหนี้ โจทก์ - เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ของบริษัทเงินทุนหลักทรัพย์พัฒนาเงินทุน จำกัด จำเลย - บริษัท ทัวร์รอแยลอินเตอร์ เนชั่นแนล จำกัด
ชื่อองค์คณะ วัฒนชัย โชติชูตระกูล จำลอง สุขศิริ ธีระวัฒน์ ภัทรานวัช
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ที่ตัดสิน nan
