คดีสืบเนื่องจากเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ได้รายงานศาลชั้นต้นว่าลูกหนี้ (จำเลย) ได้ผิดสัญญาตามคำขอประนอมหนี้ก่อนล้มละลายที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งเห็นชอบด้วยแล้ว โดยไม่ชำระเงินตามคำขอประนอมหนี้และลูกหนี้แถลงว่าไม่สามารถชำระเงินตามคำขอประนอมหนี้ได้ต่อไป ขอให้ศาลชั้นต้นมีคำสั่งยกเลิกการประนอมหนี้และมีคำพิพากษาให้ลูกหนี้ล้มละลายตามมาตรา 60 แห่งพระราชบัญญัติล้มละลายพุทธศักราช 2483

ลูกหนี้ยื่นคำแถลงคัดค้านว่า ลูกหนี้ได้โอนสิทธิเรียกร้องที่มีต่อบุคคลอื่นและจำเลยในคดีล้มละลายอื่นคิดเป็นเงินประมาณ6 ล้านบาทเศษ แต่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ยังใช้สิทธิเรียกร้องและรับเงินมาไม่แล้วเสร็จ และเจ้าหนี้ตกลงยินยอมขยายเวลาการชำระหนี้ออกไป โดยกำหนดให้ลูกหนี้ผ่อนชำระจากเงินเดือนของลูกหนี้เดือนละ 2,000 บาท ตลอดไปจนกว่าจะครบหนี้ตามที่ขอประนอมหนี้ไว้ แต่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ไม่ยินยอม ขอให้ยกรายงานของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ และอนุญาตให้ลูกหนี้ผ่อนชำระหนี้ต่อไปเดือนละ 2,000 บาท จนกว่าจะครบหนี้ตามที่ขอประนอมหนี้ไว้

ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้ยกเลิกการประนอมหนี้ และพิพากษาให้ลูกหนี้ล้มละลาย

ลูกหนี้อุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์ภาค 3 พิพากษายืน

ลูกหนี้ฎีกา

ศาลฎีกาตรวจสำนวนประชุมปรึกษาแล้ว ได้ความว่าลูกหนี้ขอประนอมหนี้ก่อนล้มละลายร้อยละ 20 ของจำนวนหนี้ที่ไม่มีประกันทั้งหมด กำหนดชำระครบภายในกำหนด 2 ปี ศาลชั้นต้นมีคำสั่งเห็นชอบด้วยการประนอมหนี้ก่อนล้มละลายของลูกหนี้ เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์รวบรวมทรัพย์สินของลูกหนี้นำมาแบ่งให้แก่เจ้าหนี้ได้เพียงจำนวน 319,781.27 บาท ไม่พอชำระหนี้ให้แก่เจ้าหนี้ที่ลูกหนี้ต้องรับผิดตามสัญญาประนอมหนี้จำนวน 792,840.97 บาทลูกหนี้ยังคงต้องรับผิดชำระต่อเจ้าหนี้ตามสัญญาประนอมหนี้อีกจำนวน 473,059.70 บาท และเมื่อพ้นกำหนดระยะเวลาที่ลูกหนี้ต้องปฏิบัติตามเงื่อนไขในสัญญาประนอมหนี้แล้วก็ปรากฏตามหลักฐานรายงานเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ว่าเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ได้หมายนัดให้ลูกหนี้นำเงินส่วนที่เหลือมาชำระตามสัญญาประนีประนอมหนี้แต่ลูกหนี้แถลงว่าไม่สามารถชำระเงินส่วนที่เหลือดังกล่าวได้ดังนี้ ลูกหนี้จึงตกเป็นผู้ผิดนัดตามคำขอประนอมหนี้ก่อนล้มละลายเมื่อศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้ยกเลิกการประนอมหนี้ก่อนล้มละลายของลูกหนี้โดยเหตุที่ลูกหนี้เป็นผู้ผิดเงื่อนไขไม่ปฏิบัติตามสัญญาประนอมหนี้ ลูกหนี้จะถือปฏิบัติเอาตามสัญญาประนอมหนี้ซึ่งศาลมีคำสั่งยกเลิกต่อไปอีกไม่ได้ ต้องรับผิดชำระหนี้ส่วนที่เหลือแก่เจ้าหนี้ตามหนี้เดิมที่ยังไม่ได้รับชำระหนี้เต็มจำนวนหนี้ ส่วนข้อผูกมัดเจ้าหนี้ตาม มาตรา 56 แห่งพระราชบัญญัติล้มละลายพ.ศ. 2483 จะผูกมัดเจ้าหนี้ทั้งหมดได้ต่อเมื่อลูกหนี้มิได้เป็นผู้ผิดนัดตามข้อตกลงในสัญญาประนอมหนี้ซึ่งที่ประชุมเจ้าหนี้ยอมรับ และศาลมีคำสั่งเห็นชอบเท่านั้น

พิพากษายืน

หมายเลขคดีดำศาลฎีกา

แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา