โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ได้จำนองที่ดินไว้กับจำเลยเพื่อประกันเงินที่โจทก์กู้จากจำเลยจำนวน 28,000 บาท ต่อมาโจทก์ชำระต้นเงินและดอกเบี้ยให้จำเลยครบถ้วนแล้ว จึงแจ้งให้จำเลยจดทะเบียนไถ่ถอนจำนองที่ดินให้แก่โจทก์ แต่จำเลยกลับบ่ายเบี่ยง ขอให้บังคับจำเลยจดทะเบียนไถ่ถอนจำนองที่ดินให้แก่โจทก์

จำเลยให้การว่า โจทก์ได้ชำระต้นเงินและดอกเบี้ยให้แก่จำเลยครบถ้วนแล้วจริงแต่โจทก์ยังต้องรับผิดในฐานะผู้ค้ำประกันหนี้เงินกู้ของนางกัลยา ชูดี ซึ่งได้กู้ไปจากจำเลยและยังค้างชำระอยู่ นางกัลยาผิดนัดและโจทก์ไม่ได้ชำระเงินดังกล่าวให้จำเลย จำเลยย่อมมีสิทธิที่จะไม่ให้โจทก์ไถ่ถอนจำนองที่ดินดังกล่าวได้ตามข้อตกลงในสัญญาจำนอง

ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยไปจดทะเบียนไถ่ถอนจำนองที่ดินตามฟ้องให้แก่โจทก์หากจำเลยไม่ปฏิบัติตามให้ถือเอาคำพิพากษาแทนการแสดงเจตนาของจำเลย

จำเลยอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ ให้ยกฟ้องโจทก์

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงได้ความว่าโจทก์เป็นสมาชิกของจำเลย เมื่อวันที่22 มีนาคม 2520 โจทก์ได้ทำหนังสือค้ำประกันหนี้ที่นางกัลยา ชูดี กู้เงินไปจากจำเลยต่อมาวันที่ 16 มกราคม 2521 โจทก์ได้กู้เงินจากจำเลย โดยได้จำนองที่ดินตามหนังสือรับรองการทำประโยชน์เลขที่ 26 หมู่ที่ 6 ตำบลห้วยป่าหวาย อำเภอพระพุทธบาทจังหวัดสระบุรี ไว้กับจำเลยตามเอกสารท้ายคำฟ้องหมายเลข 1 และโจทก์ได้ชำระต้นเงินกู้ดังกล่าวพร้อมดอกเบี้ยให้แก่จำเลยครบถ้วนแล้ว ส่วนหนี้ที่นางกัลยา ชูดี กู้ไปจากจำเลยซึ่งโจทก์จะต้องรับผิดในฐานะผู้ค้ำประกันนั้นยังค้างชำระอยู่ คดีมีปัญหาที่ต้องวินิจฉัยว่าจำเลยมีสิทธิที่จะไม่จดทะเบียนไถ่ถอนจำนองที่ดินให้โจทก์หรือไม่ พิเคราะห์แล้ว เห็นว่าหนังสือสัญญาจำนองที่ดินตามเอกสารท้ายคำฟ้องหมายเลข 1 ข้อ 1 มีความว่า"ผู้จำนองได้ตกลงจำนองที่ดินดังกล่าวข้างบนนี้ แก่ผู้รับจำนอง เพื่อประกันเงินซึ่งผู้จำนองเป็นหนี้ผู้รับจำนองอยู่ในเวลานี้ หรือในเวลาหนึ่งเวลาใดต่อไปภายหน้าดังปรากฏจำนวนต้นเงินและดอกเบี้ยในบัญชีของสหกรณ์ กับทั้งหนี้สินต่าง ๆ ซึ่งผู้จำนองจะต้องรับผิดไม่ว่าในฐานะใด ๆ ต่อสหกรณ์การเกษตรเสาไห้ จำกัด" จากข้อสัญญานี้ได้แสดงอย่างแจ้งชัดว่า การจำนองที่ดินของโจทก์นอกจากจะเพื่อเป็นประกันเงินที่โจทก์กู้จากจำเลยแล้ ยังเป็นประกันหนี้สินต่าง ๆ ซึ่งโจทก์จะต้องรับผิดต่อจำเลยไม่ว่าในฐานะใด ๆ อีกด้วย ดังนั้น เมื่อปรากฏว่าหนี้ที่นางกัลยา ชูดี กู้ไปจากจำเลยซึ่งโจทก์จะต้องรับผิดในฐานะผู้ค้ำประกันยังค้างชำระและจำเลยยได้ทวงถามโจทก์ในฐานะผู้ค้ำประกันให้ชำระหนี้แทนนางกัลยา ชูดี แล้วถือได้ว่าโจทก์ยังมีหนี้ที่จะต้องรับผิดต่อจำเลยตามสัญญษจำนองรายนี้อยู่ เมื่อโจทก์ยังไม่ได้ชำระหนี้ดังกล่าวให้จำเลย สัญญาจำนองจึงยังไม่ระงับสิ้นไป จำเลยมีสิทธิที่จะไม่จดทะเบียนไถ่ถอนจำนองที่ดินให้โจทก์ ที่โจทก์ฎีกาว่าโจทก์จำนองที่ดินก็เพื่อเป็นประกันในการกู้เงินของโจทก์เท่านั้น เมื่อสัญญษจำนองที่ดินไม่มีข้อความระบุแน่ชัดถึงความรับผิดของโจทก์ประการอื่นแล้ว สัญญาดังกล่าวจึงไม่ครอบคลุมไปถึงหนี้ที่เกิดจากการที่โจทก์ค้ำประกันนางกัลยา ชูดี ต่อจำเลยเทียบตามนัยคำพิพากษาฎีกาที่ 1807/2504 ระหว่างเทศบาลนครเชียงใหม่ โจทก์ นายแพทย์พีระศักดิ์ ไชยนันท์ จำเลยนั้น เห็นว่า หนังสือสัญญาจำนองตามเอกสารท้ายคำฟ้องหมายเลข 1 ข้อ 1 มีข้อความระบุไว้ชัดแจ้งว่า การจำนองที่ดินรายนี้ เพื่อเป็นประกันหนี้สินต่าง ๆ ของโจทก์ที่มีต่อจำเลยด้วยดังกล่าวข้างต้นแล้ว คำพิพากษาฎีกาที่โจทก์อ้างมีข้อเท็จจริงไม่ตรงกับคดีนี้

พิพากษายืน

หมายเลขคดีดำศาลฎีกา

แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา