คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 22785/2555
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ม. 824 พระราชบัญญัติการรับขนของทางทะเล พ.ศ.2534 ม. 4
จำเลยลงชื่อในใบตราส่งไว้ในฐานะตัวแทนเรือ จำเลยรับจองระวางเรือและลงชื่อในใบตราส่งแทนผู้ขนส่งเท่านั้น โดยจำเลยเป็นสำนักงานตัวแทนของผู้ขนส่งในประเทศไทย มีสำนักงานอยู่ที่สาธารณรัฐสิงคโปร์ แม้จำเลยและผู้ขนส่งต่างก็เป็นผู้ประกอบกิจการให้บริการการขนส่งระหว่างประเทศ (Freight Forwarder) เช่นกัน แต่จำเลยก็มิใช่ผู้ขนส่ง และเมื่อโจทก์ฟ้องให้จำเลยรับผิดในฐานะผู้ขนส่งโดยไม่ได้ฟ้องให้จำเลยรับผิดในฐานะเป็นตัวแทนผู้ทำสัญญารับขนของทางทะเลกับโจทก์แทนผู้ขนส่งตัวการซึ่งอยู่ต่างประเทศและมีภูมิลำเนาในต่างประเทศอันจะทำให้จำเลยต้องรับผิดแต่ลำพังตนเอง จึงไม่อาจบังคับให้จำเลยต้องรับผิดตาม ป.พ.พ. มาตรา 824 ได้ด้วย
โจทก์ฟ้องขอให้บังคับจำเลยชำระเงินจำนวน 1,002,505.83 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี ของต้นเงินจำนวน 960,101.36 บาท นับถัดจากวันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์
จำเลยให้การขอให้ยกฟ้อง
ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางพิพากษาให้จำเลยชำระเงินจำนวน 25,305.20 ดอลลาร์สหรัฐ พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี ของต้นเงินจำนวนดังกล่าว นับตั้งแต่วันที่ 27 มิถุนายน 2549 เป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์ ในกรณีที่จำเลยจะชำระเป็นเงินบาท ให้ใช้อัตราแลกเปลี่ยนถัวเฉลี่ยของธนาคารพาณิชย์ตามประกาศธนาคารแห่งประเทศไทยในวันที่มีการชำระเงิน ถ้าไม่มีประกาศในวันที่มีการชำระเงิน ก็ให้ใช้ประกาศธนาคารแห่งประเทศไทยที่ได้ประกาศเป็นฉบับสุดท้ายก่อนวันที่จะมีการชำระเงิน ให้จำเลยใช้ค่าฤชาธรรมเนียมแทนโจทก์ โดยกำหนดค่าทนายความ 10,000 บาท
จำเลยอุทธรณ์ต่อศาลฎีกา
ศาลฎีกาแผนกคดีทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศวินิจฉัยว่า มีปัญหาต้องวินิจฉัยตามอุทธรณ์ของจำเลยว่า จำเลยเป็นผู้ขนส่งหรือไม่ เห็นว่า ตามใบตราส่ง ซึ่งเป็นหลักฐานแห่งสัญญาขนส่งในครั้งพิพาทนั้น เป็นใบตราส่งของบริษัทโกลบลิงค์ คอนเทนเนอร์ไลน์ จำกัด มีชื่อ ที่อยู่ และเครื่องหมายการค้าของบริษัทโกลบลิงค์ คอนเทนเนอร์ไลน์ จำกัด ปรากฏชัดเจนที่มุมบนด้านขวา ชื่อผู้ส่งที่ทำสัญญาว่าจ้างคือโจทก์ ชื่อผู้รับตราส่งยังไม่ได้ระบุ ระบุเพียงว่า "To order" ชื่อผู้แจ้งการไปถึงของสินค้าคือ บริษัทดอง ทัง จำกัด เรือที่ใช้ในการขนส่งคือ VAN PHUC ขนส่งสินค้าจากท่าเรือกรุงเทพถึงท่าเรือเมืองไฮฟง รูปแบบการขนส่งแบบ CFS การลงชื่อในใบตราส่ง แม้จำเลยลงชื่อไว้ แต่ก็ระบุชัดเจนว่าลงชื่อแทนบริษัทโกลบลิงค์ คอนเทนเนอร์ไลน์ จำกัด ผู้ขนส่ง โดยระบุเช่นนี้ไว้ถึงสองแห่ง นางจุฑามน กรรมการผู้จัดการของบริษัทโกลเด้นพอร์ท คอร์ปอเรชั่น จำกัด ซึ่งเป็นบริษัทตัวแทนของโจทก์ที่ติดต่อจำเลยเบิกความว่า จำเลยลงชื่อในใบตราส่งไว้ในฐานะตัวแทนเรือ โดยจำเลยเป็นสำนักงานตัวแทนของบริษัทโกลบลิงค์ คอนเทนเนอร์ไลน์ จำกัด ในประเทศไทย บริษัทโกลบลิงค์ คอนเทนเนอร์ไลน์ จำกัด มีสำนักงานอยู่ที่สาธารณรัฐสิงคโปร์ จำเลยและบริษัทโกลเด้นพอร์ท คอร์ปอเรชั่น จำกัด ต่างก็เป็น Freight Forwarder เช่นกัน พยานหลักฐานของโจทก์จึงเจือสมอย่างชัดเจนกับข้อต่อสู้ของจำเลยและทางนำสืบของจำเลยที่มีนายวิชัย กรรมการผู้จัดการจำเลยมายืนยันว่า จำเลยเป็นเพียงตัวแทนของบริษัทโกลบลิงค์ คอนเทนเนอร์ไลน์ จำกัด ผู้ขนส่งซึ่งอยู่ที่สาธารณรัฐสิงคโปร์ จำเลยรับจองระวางเรือและลงชื่อในใบตราส่งแทนบริษัทโกลบลิงค์ คอนเทนเนอร์ไลน์ จำกัด เท่านั้น คดีฟังไม่ได้ว่าจำเลยเป็นผู้ขนส่งดังที่โจทก์กล่าวอ้างในฟ้องและที่ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางวินิจฉัยมา และเมื่อคดีนี้โจทก์ฟ้องให้จำเลยรับผิดในฐานะเป็นผู้ขนส่ง โจทก์ไม่ได้ฟ้องให้จำเลยรับผิดในฐานะเป็นตัวแทน ผู้ทำสัญญารับขนของทางทะเลกับโจทก์แทนบริษัทโกลบลิงค์คอนเทนเนอร์ไลน์ จำกัด ตัวการซึ่งอยู่ต่างประเทศและมีภูมิลำเนาในต่างประเทศอันจะทำให้จำเลยต้องรับผิดแต่ลำพังตนเองตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 824 กรณีจึงไม่อาจบังคับให้จำเลยต้องรับผิดตามบทบัญญัติมาตรา 824 ได้ด้วย ที่ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางพิพากษาให้จำเลยรับผิดต่อโจทก์ในฐานะผู้ขนส่งตามใบตราส่งนั้น ศาลฎีกาแผนกคดีทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศไม่เห็นพ้องด้วย อุทธรณ์จำเลยฟังขึ้น
พิพากษากลับ ให้ยกฟ้องโจทก์ ค่าฤชาธรรมเนียมทั้งสองศาลให้เป็นพับ
หมายเลขคดีดำศาลฎีกา ทก.(ค)337/2551
แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ชื่อคู่ความ โจทก์ - บริษัทรุ่งเรืองแทนนิ่ง จำกัด จำเลย - บริษัทจีแอลเอส อินเตอร์เฟรท จำกัด
ชื่อองค์คณะ สรรทัศน์ เอี่ยมวรชัย อร่าม เสนามนตรี ธัชพันธ์ ประพุทธนิติสาร
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ที่ตัดสิน ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลาง - นายสอนชัย สิราริยกุล
