โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ได้ให้จำเลยครอบครองที่ดิน 8 แปลงทำกินเพื่อเลี้ยงดูโจทก์และนางอ่อนมารดา ต่อมาจำเลยได้นำเอาที่ดินดังกล่าวไปเปลี่ยนเป็นชื่อของจำเลยโดยโจทก์ไม่ทราบ และไม่ยอมส่งเสียเลี้ยงดูโจทก์กับมารดา และยังได้ด่าว่าโจทก์ให้เสียหาย ขอให้บังคับให้จำเลยคืนทรัพย์

จำเลยให้การว่า โจทก์ได้ยกทรัพย์ตามฟ้องให้จำเลย จำเลยอุปการะเลี้ยงดูโจทก์และมารดาตลอดมาไม่เคยด่าว่าโจทก์ ขอให้พิพากษายกฟ้อง

ศาลชั้นต้นกำหนดประเด็นข้อพิพาทข้อหนึ่งว่า จำเลยประพฤติเนรคุณต่อโจทก์หรือไม่

ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง

โจทก์อุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า ฟ้องโจทก์เป็นคำฟ้องที่บังคับให้ไม่ได้ พิพากษายืน แต่ไม่ได้ตัดสิทธิโจทก์ที่จะนำคำฟ้องมายื่นใหม่ภายในกำหนดอายุความ

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ที่จำเลยฎีกาว่าศาลอุทธรณ์ฟังข้อเท็จจริงว่าโจทก์ไม่ได้ยกทรัพย์สินพิพาทให้จำเลย เป็นการรับฟังข้อเท็จจริงผิดพลาดเพราะประเด็นข้อนี้ได้ยุติไปแล้วตั้งแต่ศาลชั้นต้นและเป็นข้อเท็จจริงที่นอกเหนือประเด็นข้อพิพาทในคดีนี้ทั้งโจทก์มิได้ยกประเด็นข้อนี้ขึ้นอุทธรณ์ต่อศาลอุทธรณ์นั้น เห็นว่าตามคำบรรยายฟ้องโจทก์ โจทก์อ้างว่าจำเลยประพฤติเนรคุณต่อโจทก์ และเอาทรัพย์ที่โจทก์มอบให้จำเลยครอบครองทำกินเพื่อเลี้ยงดูโจทก์ไปทำหลักฐานเป็นชื่อของจำเลยขอให้จำเลยคืนทรัพย์สินดังกล่าวให้โจทก์ ฟ้องโจทก์ดังกล่าวเป็นการฟ้องเรียกทรัพย์คืนจากจำเลยในฐานะที่โจทก์เป็นเจ้าของทรัพย์ แต่โจทก์กลับไปอ้างว่าจำเลยประพฤติเนรคุณต่อโจทก์ เมื่อศาลอุทธรณ์เห็นว่าตามคำบรรยายฟ้องและทางนำสืบของโจทก์มิได้ปรากฏว่าโจทก์ได้ยกทรัพย์พิพาทให้จำเลย จะบังคับตามคำฟ้องของโจทก์ให้จำเลยคืนทรัพย์ให้โจทก์ฐานประพฤติเนรคุณมิได้ เพราะสภาพแห่งข้อหาและข้ออ้างที่อาศัยเป็นหลักแห่งข้อหาขัดกัน แต่ไม่ตัดสิทธิโจทก์ที่จะนำคำฟ้องมายื่นใหม่ภายในอายุความ คำวินิจฉัยดังกล่าวจึงมิได้ฟังข้อเท็จจริงผิดพลาดดังที่จำเลยอ้างในฎีกา เพราะเมื่อไม่มีการให้ก็ไม่มีเหตุที่จะเพิกถอนการให้เพราะประพฤติเนรคุณ

พิพากษายืน

หมายเลขคดีดำศาลฎีกา

แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา