จำเลยต้องจำคุกฐานเปนหัวน่าอั่งญี่ บัดนี้พ้นโทษแล้ว อัยการจึงฟ้องขอให้ส่งตัวจำเลยไปต่างจังหวัด ตามพระราชบัญญัติดัดสันดานคนจรจัด ร.ศ. ๑๒๗ ข้อ ๓

ศาลจังหวัดเห็นว่าพระราชบัญญัติฉบับนี้ประสงค์จะให้ผลดีแก่จำเลย คือจะดัดสันดานคนจรจัดให้กลับเปนคนดี เรื่องจะส่งจำเลยไปต่างจังหวัด พวกอั่งญี่คงไม่สงบ แลจะเปนผลร้ายแก่จำเลยซึ่งเปนบุตร์คนเดียวของ พ. ซึ่งเปนคนชราแลมั่งมีทรัพย์ ๆ จะเสียหาย ให้ยกฟ้อง

ศาลฎีกาเห็นว่าพระราชบัญญัติดัดสันดานคนจรจัดบัญญัติให้ส่งตัวจำเลยไปต่างจังหวัดเพื่อให้มีหลักแหล่งแลอยู่ในอำนาจเจ้าพนักงานปกครองสั่งสอนให้เปนคนดี ประสงค์ให้เปนประโยชน์แก่ตัวจำเลย แต่ความตอนท้ายข้อ ๓ บัญญัติว่าคนต้องโทษเปนหัวน่าอั้งญี่ แม้ไม่ถึง ๓ ครั้งก็ให้ส่งไปต่างจังหวัดได้ เห็นว่าท่านตั้งไว้โดยประสงค์ต่อความสงบในท้องที่ ๆ เกิดการอั้งญี่ เพราะไม่มีทางจะเห็นว่าคนจนไม่มีหลักแหล่งจะสามารถทำการเปนหัวน่าอั้งญี่ได้ เรื่องเช่นนี้จะยกเหตุซึ่งว่าจำเลยหรือบิดาจำเลยเปนคนมีทรัพย์มาเปนข้อยกเว้นโทษไม่ได้ ศาลต้องวินิจฉัยข้อความให้เปนไปตามความประสงค์แห่งกฎหมาย ไม่ต้องเพ่งเลงถึงประโยชน์ส่วนตัวเอกชน

หมายเลขคดีดำศาลฎีกา

แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา