โจทก์ฟ้องว่า นางเช้าได้ทำเครื่องทองรูปพรรณของตนและของนายแจ้งซึ่งใส่ขวดไว้ด้วยกันตกหายในบริเวณวัดต้นไทรตามวันเวลาดังกล่าว จำเลยเก็บขวดทองรูปพรรณที่นางเช้าทำตกหายได้ จำเลยไม่คืนเจ้าของและไม่ปฏิบัติตามที่กฎหมายบัญญัติจำเลยเบียดบังเอาทองรูปพรรณที่เก็บได้นี้เป็นของจำเลยโดยเจตนาทุจริต ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๕๒ วรรค ๒ กับให้จำเลยคืนหรือใช้ราคาทรัพย์แก่ผู้เสียหาย

จำเลยปฏิเสธ

ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๕๒ วรรค ๒ ให้จำคุก ๖ เดือน และให้จำเลยคืนหรือใช้ราคาทรัพย์ ๑,๒๗๐ บาท ให้แก่ผู้เสียหาย

จำเลยอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์ฟังข้อเท็จจริงตามที่ศาลชั้นต้นรับฟัง แต่เห็นว่า ผู้เสียหายรู้สึกว่า ขอตกหายภายหลังที่จำเลยเก็บของได้ในทันทีทันใดนั้นเอง ไปขอคืน จำเลยไม่ยอมคืนให้ ของผู้เสียหายที่จำเลยเก็บได้นั้น ยังถือได้ว่า อยู่ในความยึดถือ ครอบครองของผู้เสียหาย ไม่ใช่ทรัพย์สินหายตามที่บัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๕๒ วรรค ๒ ถ้าจำเลยจะมีความผิด ก็ควรมีความผิดฐานลักทรัพย์ซึ่งโจทก์มิได้กล่าวในฟ้อง จึงเป็นข้อเท็จจริงซึ่งปรากฏในทางพิจารณาแตกต่างกับข้อเท็จจริงดังที่กล่าวในฟ้องอันเป็นข้อสาระสำคัญ ต้องยกฟ้องตาม ป.วิ.อ. มาตรา ๑๙๒ วรรค ๒ ที่แก้ไขแล้ว พิพากษาแล้วศาลชั้นต้นให้ยกฟ้องโจทก์

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาฟังว่า จำเลยเก็บขวดใส่ทองรูปพรรณของผู้เสียหายซึ่งทำตกหายที่หน้าบันไดกุฏิวัดไปจริงตามฟ้อง ส่วนจำเลยจะมีความผิดตามฟ้องโจทก์หรือไม่นั้น ศาลฎีกาเห็นว่า เมื่อจำเลยเก็บขวดใส่ทองรูปพรรณได้ จำเลยไม่ทราบว่าเป็นของใครและไม่ทราบเจ้าของยังติดตามหาอยู่หรือไม่ จำเลยเอาเป็นประโยชน์ของตนเสีย ดังนี้ต้องมีความผิดฐานเก็บทรัพย์ที่หายแล้วเบียดบังเอาเป็นของตนอันเป็นความผิดฐานยักยอกตามประมวล กฎหมายอาญา มาตรา ๓๕๒ วรรค ๒ ตามนัยฎีกาที่ ๔๔๘/๒๔๘๘ ที่ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า จำเลยควรมีความผิดฐานลักทรัพย์ซึ่ง โจทก์มิได้กล่าวในฟ้องจึงลงโทษไม่ได้นั้น ศาลฎีกาเห็นว่าตามฟ้องโจทก์ก็ได้กล่าวไว้แล้วว่า จำเลยได้เก็บเอาทองรูปพรรณซึ่งเป็นของผู้เสียหายไปโดยเจตนาทุจริต แม้ว่าโจทก์จะขอให้ลงโทษฐานยักยอกของตน ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๕๒ ก็ดี หากการกระทำของจำเลยฟังได้ว่า เป็นความผิดฐานลักทรัพย์ ก็ยังลงโทษจำเลยตามฟ้องได้ เพราะเป็นเรื่องที่โจทก์กล่าวไว้ในฟ้องอยู่แล้ว

ศาลฎีกาพิพากษากลับศาลอุทธรณ์ ยืนตามศาลชั้นต้น

หมายเลขคดีดำศาลฎีกา

แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา