โจทก์ฟ้องว่า จำเลยออกคำสั่งเรื่องระเบียบการช่วยเหลือพนักงานเกี่ยวกับส่วนลดค่าไฟฟ้า โดยให้พนักงานได้รับการช่วยเหลือส่วนลดค่าไฟฟ้าเท่ากับค่าไฟฟ้าที่คำนวณจากจำนวนหน่วย อันถือว่าเป็นสภาพการจ้าง ต่อมาโจทก์ยื่นข้อเรียกร้องขอเปลี่ยนแปลงสภาพการจ้างต่อจำเลย ผลยุติในข้อเรียกร้องเกี่ยวกับการช่วยเหลือส่วนลดค่าไฟฟ้า คือ จำเลยคำนวณจ่ายเป็นเงินคิดจากจำนวนหน่วยไฟฟ้าที่พนักงานได้รับตามราคาไฟฟ้าในขณะนั้นแก่พนักงานทุกคน อันเป็นการยอมรับระหว่างโจทก์และจำเลย ถือได้ว่าเป็นสภาพการจ้างวันที่ 1 กุมภาพันธ์2523 จำเลยเปลี่ยนแปลงอัตราค่าไฟฟ้าใหม่ จำเลยได้ปรับปรุงส่วนลดค่าไฟฟ้าที่เป็นเงินให้สอดคล้องกับอัตราค่าไฟฟ้าใหม่ให้แก่พนักงานด้วย ครั้นเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2523 และวันที่ 10มกราคม 2524 จำเลยเปลี่ยนแปลงอัตราค่าไฟฟ้าใหม่อีก 2 ครั้งแต่จำเลยไม่ยินยอมปรับปรุงเพิ่มส่วนลดค่าไฟฟ้าที่เป็นเงินให้สอดคล้องกับอัตราค่าไฟฟ้าใหม่ให้แก่พนักงาน ขอให้ศาลบังคับจำเลยปฏิบัติให้เป็นไปตามสภาพการจ้างเกี่ยวกับการช่วยเหลือส่วนลดค่าไฟฟ้า โดยปรับปรุงการจ่ายส่วนลดค่าไฟฟ้าที่เป็นเงินให้สอดคล้องกับอัตราค่าไฟฟ้าที่จำเลยเปลี่ยนแปลงใหม่ทั้ง2 ครั้ง และให้จำเลยจ่ายเงินส่วนลดค่าไฟฟ้าที่ยังขาดอยู่ย้อนหลังตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2523 เป็นต้นไปแก่สมาชิกโจทก์และพนักงานจำเลย

จำเลยให้การว่า จำเลยปรับปรุงส่วนลดค่าไฟฟ้าให้แก่พนักงานเพียงฝ่ายเดียวแต่ไม่ผูกมัดจำเลยว่าจะต้องปรับปรุงส่วนลดค่าไฟฟ้าให้แก่พนักงานทุกครั้งที่มีการเปลี่ยนแปลงอัตราค่าไฟฟ้าที่เพิ่มใหม่ เพราะการให้ส่วนลดค่าไฟฟ้าดังกล่าวมิใช่เป็นการร่วมตกลงกันระหว่างโจทก์จำเลยเป็นหนังสือและตามขั้นตอนของกฎหมายจึงมิใช่สภาพการจ้างที่ใช้บังคับจำเลยได้ ขอให้ยกฟ้อง

ศาลแรงงานกลางวินิจฉัยว่า คำสั่งและการปรับปรุงเกี่ยวกับส่วนลดค่าไฟฟ้าให้แก่พนักงานของจำเลยเป็นข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้าง แต่ไม่ได้กำหนดว่าจำเลยจะต้องปรับปรุงส่วนลดค่าไฟฟ้าให้แก่พนักงานของจำเลยทุกครั้งที่มีการขึ้นค่าไฟฟ้า จำเลยจึงไม่มีหน้าที่จะต้องปรับปรุงส่วนลดค่าไฟฟ้าให้แก่โจทก์และพนักงานอื่นของจำเลยดังที่โจทก์ฟ้อง พิพากษายกฟ้อง

ผู้พิพากษาสมทบฝ่ายลูกจ้างทำความเห็นแย้ง

โจทก์อุทธรณ์ต่อศาลฎีกา

ศาลฎีกาแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยว่า ถึงแม้ระเบียบการช่วยเหลือพนักงานเกี่ยวกับส่วนลดค่าไฟฟ้าของจำเลยถือได้ว่าเป็นข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างก็ตาม แต่ข้อตกลงดังกล่าวเกิดขึ้นจากการเรียกร้องหรือร้องเรียนแต่ละคราวของพนักงาน หรือเป็นไปตามที่จำเลยฝ่ายเดียวดำริช่วยเหลือเกี่ยวกับส่วนลดค่าไฟฟ้าแก่พนักงานของจำเลยเฉพาะคราว ทั้งนี้ย่อมขึ้นอยู่กับเหตุผลของข้อเรียกร้อง ร้องเรียน หรือความดำริของจำเลยโดยคำนึงถึงความเหมาะสมและการอันควรหรือมิควรแต่คราวไปสิทธิของพนักงานจำเลยเกี่ยวกับส่วนลดค่าไฟฟ้าจึงเป็นไปตามข้อเรียกร้อง ร้องเรียน หรือความดำริของจำเลยให้แก่พนักงานที่ผ่านมาเท่านั้นและไม่ปรากฏข้อตกลงอันมีผลผูกพันว่าเมื่อจำเลยปรับปรุงอัตราค่าไฟฟ้าเพิ่มขึ้นจะต้องปรับปรุงส่วนลดค่าไฟฟ้าให้แก่พนักงานตามไปด้วยทุกครั้ง โจทก์จึงฟ้องบังคับให้จำเลยต้องปรับปรุงส่วนลดค่าไฟฟ้าเป็นเงินให้สอดคล้องกับอัตราค่าไฟฟ้าเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2523 และวันที่ 10มกราคม 2524 และให้จำเลยจ่ายเงินส่วนลดค่าไฟฟ้าย้อนหลังตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2523 แก่สมาชิกโจทก์และพนักงานจำเลยหาได้ไม่

พิพากษายืน

หมายเลขคดีดำศาลฎีกา

แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา