โจทก์ฟ้องว่า จำเลยจำนองที่ดินเป็นประกันเงินกู้ ครบกำหนดจำเลยไม่นำเงินมาไถ่ถอนจึงขอให้จำเลยใช้เงินต้นและดอกเบี้ย ถ้าจำเลยไม่ใช่ก็ขอให้ขายทอดตลาดที่ดินเอาเงินชำระหนี้

จำเลยให้การและฟ้องแย้งว่าโจทก์เรียกดอกเบี้ยเกินอัตรากำหนดของกฎหมายจำเลยได้ชำระดอกเบี้ยให้โจทก์เป็นเงินจำนวนหนึ่งจึงตกเป็นโมฆะ โจทก์รับดอกเบี้ยไปในฐานลาภมิควรได้ จึงฟ้องแย้งขอหักดอกเบี้ยที่จำเลยชำระให้โจทก์ไปแล้วจากหนี้จำนอง และขอไถ่ถอนจำนองในจำนวนเงินที่เหลือ

โจทก์ให้การแก้ฟ้องแย้งว่าฟ้องแย้งเกี่ยวกับดอกเบี้ยเคลือบคลุม เพราะไม่กล่าวให้แจ้งชัดว่าจำเลยชำระดอกเบี้ยให้โจทก์เมื่อใด โจทก์มิได้เรียกดอกเบี้ยเกินอัตราไม่เคยรับเงินดอกเบี้ย ฟ้องแย้งของจำเลยขาดอายุความ

ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยชำระหนี้จำนอง กับดอกเบี้ยจนกว่าจะไถ่ถอนจำนองเสร็จ ถ้าไม่สามารถไถ่ถอนก็ให้ยึดที่ดินขายทอดตลาดเอาเงินชำระหนี้ ให้ยกฟ้องแย้งของจำเลย

จำเลยอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์เห็นว่าจำเลยอุทธรณ์แต่เสียค่าฤชาธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์เฉพาะที่แพ้คดีโจทก์ หาได้เสียค่าธรรมเนียมศาลชั้นอุทธรณ์ตามที่จำเลยฟ้องแย้งไม่ จำเลยยังเสียค่าฤชาธรรมเนียมยังไม่ครบถ้วน จึงสั่งให้ศาลชั้นต้นสั่งจำเลยให้เสียค่าธรรมเนียมศาลที่ยังขาดอยู่ จำเลยทราบคำสั่งแล้วยื่นคำแถลงว่าจำเลยอุทธรณ์แต่เฉพาะโจทก์ฟ้อง จำเลยเท่านั้น มิได้อุทธรณ์ฟ้องแย้งแต่อย่างใด และไม่ยอมเสียค่าธรรมเนียมศาลตามฟ้องแย้ง

ศาลอุทธรณ์ถือว่าจำเลยซึ่งเป็นโจทก์ชั้นอุทธรณ์เพิกเฉยไม่ดำเนินคดีภายในเวลาตามที่ศาลเห็นสมควรกำหนด จึงไม่รับวินิจฉัยอุทธรณ์จำเลยให้จำหน่ายคดีเสียจากสารบบความตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 132(1),174(2) ประกอบมาตรา 246 คืนค่าตัดสินและคำบังคับ

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่าในฟ้องอุทธรณ์ของจำเลยได้ระบุไว้ชัดแล้วว่าจำเลยขออุทธรณ์แต่เฉพาะโจทก์ฟ้องจำเลยเท่านั้น มิได้อุทธรณ์ข้อที่เกี่ยวกับฟ้องแย้งแต่อย่างใด จำเลยจึงไม่ต้องเสียค่าธรรมเนียมศาลตามที่ฟ้องแย้งอีก เมื่อศาลมีคำสั่งให้เรียกเพิ่มและจำเลยแถลงเข้ามาใหม่ ดังนี้ ศาลอุทธรณ์ถือเอาคำแถลงของจำเลยเป็นข้อวินิจฉัยเปลี่ยนแปลงคำสั่งใหม่ได้ ซึ่งเมื่อจำเลยยืนยันชัดเจนเข้ามาว่าขออุทธรณ์เฉพาะฟ้องโจทก์ ไม่ประสงค์อุทธรณ์ในข้อฟ้องแย้งต่อไป ศาลอุทธรณ์ก็ย่อมพิจารณาวินิจฉัยคดีให้จำเลยเฉพาะแต่ที่เกี่ยวกับฟ้องโจทก์เท่านั้น กรณีไม่มีเหตุที่จะสั่งจำหน่ายคดีจากสารบบความแต่ประการใด

พิพากษาให้ยกคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ให้ศาลอุทธรณ์ดำเนินการพิจารณาต่อไปแล้วพิพากษาใหม่ตามรูปความ

หมายเลขคดีดำศาลฎีกา

แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา