โจทก์ฟ้องว่า โจทก์สั่งซื้อเครื่องประกอบเครื่องทำความเย็นใช้กับเครื่องปรับอากาศรถยนต์ชนิดไม่มีเครื่องครบในตัว ซึ่งเรียกว่า อีวาปอเรเตอร์ยูนิท ที่ประกอบเป็นเครื่องสมบูรณ์แล้วเพื่อใช้ควบกับเครื่องปรับอากาศรถยนต์จากประเทศญี่ปุ่นเข้ามาในราชอาณาจักรไทย โจทก์ทำใบขนสินค้าและแบบแสดงรายการการค้ายื่นต่อเจ้าหน้าที่ของจำเลยโดยจดแจ้งพิกัดอัตราอากรที่จะต้องชำระในประเภทที่ 84.17อัตราอากรร้อยละ 30 แต่จำเลยแจ้งประเมินภาษีอากรให้โจทก์ชำระอากรในพิกัดประเภทที่ 84.15 ข. อัตราร้อยละ 80 ซึ่งเป็นการไม่ถูกต้อง เครื่องอีวาปอเรเตอร์ไม่ใช่เป็นเครื่องปรับอากาศ และไม่ใช่เป็นส่วนประกอบของเครื่องปรับอากาศตามที่ระบุไว้ในพิกัดประเภทที่ 84.15 ข. แต่เป็นเครื่องจักรซึ่งมีส่วนต่าง ๆ ประกอบกันเป็นของสำเร็จรูปและมีส่วนต่าง ๆ ครบในตัวเอง จึงอยู่ในพิกัดประเภทที่ 84.17 ขอให้เพิกถอนการประเมินของจำเลยดังกล่าว และคืนเงินส่วนที่เรียกเก็บเกินให้แก่โจทก์

จำเลยให้การว่า สินค้าที่โจทก์สั่งเข้ามาเป็นส่วนประกอบหรืออุปกรณ์ของเครื่องปรับอากาศสำหรับติดตั้งในรถยนต์ อยู่ในพิกัดประเภทที่ 84.15 ข. มิใช่อยู่ในพิกัดประเภทที่ 84.17 จำเลยประเมินเรียกเก็บภาษีอากรถูกต้องแล้ว ขอให้ยกฟ้อง

ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง

โจทก์อุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า โจทก์สั่งเครื่องอีวาปอเรเตอร์อันเป็นสินค้ารายพิพาทเข้ามาก็เพื่อใช้เป็นส่วนประกอบของเครื่องปรับอากาศรถยนต์โดยเฉพาะ หาได้นำมาใช้เป็นส่วนประกอบของเครื่องทำความเย็นแต่ประการใดไม่ แม้เครื่องอีวาปอเรเตอร์มีส่วนประกอบของชิ้นส่วนต่าง ๆ ครบถ้วนสมบูรณ์ในตัวเอง กล่าวคือมีขดลวดหรือขดโลหะและมีแผ่นโลหะยึดติดกันเป็นแผงอยู่บนสัณฐานรูปสี่เหลี่ยมบรรจุในเปลือกหุ้มโลหะ แต่เครื่องอีวาปอเรเตอร์ที่ว่านี้ก็ยังไม่อาจถือได้ว่าเป็นเครื่องจักรดังข้อกล่าวอ้างของโจทก์ ทั้งนี้เพราะคำว่า "เครื่องจักร" ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525 หมายความว่า "กลอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่ประกอบกันขึ้นเป็นเครื่องเพื่อใช้ประโยชน์ในการผลิตสิ่งใดสิ่งหนึ่ง" และข้อเท็จจริงปรากฏว่าสินค้าเครื่องอีวาปอเรเตอร์ของโจทก์โดยลำพังไม่สามารถทำให้เกิดความเย็นขึ้นได้ทั้งไม่อาจใช้ประโยชน์ในการผลิตสิ่งใดสิ่งหนึ่งได้ สินค้าเครื่องอีวาปอเรเตอร์ของโจทก์จึงมิใช่เป็นเครื่องจักรที่ใช้กับเครื่องทำความเย็นตามพิกัดอัตราอากรขาเข้าประเภทที่ 84.17 ก. แต่เป็นส่วนประกอบของเครื่องปรับอากาศ อันจะต้องเสียอากรขาเข้าในพิกัดประเภทที่ 84.15 ข. อัตราร้อยละ 80 ของราคาสินค้า การที่เจ้าพนักงานประเมินของจำเลยทำการประเมินให้โจทก์เสียภาษีอากรสำหรับสินค้ารายพิพาทตามพิกัดอัตราอากรขาเข้าประเภทที่ 84.15 ข. จึงเป็นการปฏิบัติโดยถูกต้องชอบด้วยกฎหมายแล้ว โจทก์จะอ้างเอาการที่โจทก์เคยสั่งสินค้าเครื่องอีวาปอเรเตอร์เข้ามาหลังจากที่พระราชกำหนดพิกัดอัตราศุลกากรที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 35) พ.ศ. 2521 ประกาศใช้บังคับและจำเลยเรียกเก็บภาษีอากรจากโจทก์ในพิกัดอัตราประเภทที่ 84.17 อัตราร้อยละ 30 ของราคาสินค้าดังปรากฏตามเอกสารหมาย จ.11 และ จ.12 อันเป็นการไม่ถูกต้องชอบด้วยกฎหมายมาเป็นข้อให้จำเลยยึดถือปฏิบัติหาได้ไม่

พิพากษายืน

หมายเลขคดีดำศาลฎีกา

แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา