คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 437/2518
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ม. 456, 1378 ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง ม. 138, 183 ประมวลรัษฎากร ม. 118
ตามประมวลรัษฎากร มาตรา 118 ตราสารใดที่ไม่ปิดอากรแสตมป์ให้บริบูรณ์เพียงแต่จะใช้เป็นพยานหลักฐานในคดีแพ่งมิได้เท่านั้น หาได้บัญญัติว่าตราสารเช่นว่านั้นไม่สมบูรณ์อย่างใดไม่โจทก์จำเลยตกลงท้ากันขอให้ศาลวินิจฉัยประเด็นเดียวว่าสัญญาซื้อขายเอกสารหมาย จ.1 สมบูรณ์ตามกฎหมายหรือไม่ มิได้ท้ากันว่าจะรับฟังเป็นพยานหลักฐานในคดีแพ่งได้หรือไม่ ดังนั้น ที่จำเลยฎีกาโต้แย้งว่าสัญญาซื้อขายไม่สมบูรณ์เพราะมิได้ปิดอากรแสตมป์ จึงเป็นข้ออ้างที่ไม่ถูกต้อง
ที่พิพาทเป็นที่ดินมือเปล่ายังไม่มีหนังสือรับรองการทำประโยชน์การซื้อขายจึงไม่อาจกระทำโดยการทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ได้ฉะนั้น การซื้อขายที่ดินที่พิพาทตามเอกสารหมาย จ.1 จึงมีผลสมบูรณ์ที่จะให้ผู้ขายส่งมอบที่ดินที่ครอบครองให้แก่ผู้ซื้อตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1378 แล้วสัญญาซื้อขายเอกสารหมาย จ.1 จึงสมบูรณ์ตามกฎหมาย
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ซื้อที่พิพาทจากจำเลย จำเลยสละและมอบการครอบครองให้โจทก์แล้วได้ขอเช่าจากโจทก์ เมื่อครบกำหนดการเช่าโจทก์ให้จำเลยทำสัญญาเช่ากับโจทก์ จำเลยไม่ยอมทำและยังคงทำการเพาะปลูกในที่พิพาทและไม่ชำระค่าเช่า โจทก์จึงให้จำเลยออกจากที่พิพาท จำเลยไม่ยอมออก ขอให้บังคับจำเลยและบริวารออกจากที่พิพาท
จำเลยให้การว่า จำเลยไม่เคยขายที่พิพาทให้โจทก์หรือเช่าที่พิพาทจากโจทก์สัญญาซื้อขายตามฟ้องไม่ชอบด้วยกฎหมายเพราะไม่มีพยานรับรองให้ครบถ้วน
ในวันนัดสืบพยานโจทก์ จำเลยแถลงรับว่าที่พิพาทเป็นที่ดินมือเปล่ายังไม่มีส.ค.1 หรือ น.ส.3 จำเลยขายที่พิพาทให้โจทก์ตามสัญญาซื้อขายหมาย จ.1 และได้เช่าจากโจทก์จริง โจทก์จำเลยตกลงท้ากันขอให้ศาลวินิจฉัยประเด็นเดียวว่าเอกสารหมาย จ.1 สมบูรณ์ตามกฎหมายหรือไม่หากศาลวินิจฉัยว่าเป็นเอกสารสมบูรณ์ จำเลยยอมแพ้ แต่ถ้าศาลวินิจฉัยว่า เอกสารหมาย จ.1 ไม่สมบูรณ์ โจทก์ยอมแพ้
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า สัญญาซื้อขายหมาย จ.1 สมบูรณ์ตามกฎหมายพิพากษาขับไล่จำเลยและบริวารออกจากที่พิพาท
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ปัญหาที่จำเลยฎีกาว่า สัญญาซื้อขายตามเอกสารหมาย จ.1 ที่โจทก์ส่งศาล ไม่ปิดอากรแสตมป์จึงไม่สมบูรณ์ตามกฎหมายนั้น ศาลฎีกาวินิจฉัยว่าตามประมวลรัษฎากร มาตรา 118 ตราสารใดที่ไม่ปิดอากรแสตมป์ให้บริบูรณ์เพียงแต่จะใช้เป็นพยานหลักฐานในคดีแพ่งมิได้เท่านั้น ประมวลรัษฎากรมาตรา118 หาได้บัญญัติว่า ตราสารเช่นว่านั้นไม่สมบูรณ์อย่างใดไม่ คดีนี้คู่ความตกลงท้ากันให้ศาลวินิจฉัยว่าสัญญาซื้อขายเอกสารหมาย จ.1 สมบูรณ์ตามกฎหมายหรือไม่มิได้ท้ากันว่า จะรับฟังเป็นพยานหลักฐานในคดีแพ่งได้หรือไม่ ฉะนั้นที่จำเลยฎีกาโต้แย้งมาว่าสัญญาซื้อขายนี้ไม่สมบูรณ์เพราะมิได้ปิดอากรแสตมป์จึงเป็นข้ออ้างที่ไม่ถูกต้อง อย่างไรก็ตามโดยที่ดินพิพาทนี้เป็นที่ดินมือเปล่ายังไม่มีหนังสือรับรองการทำประโยชน์ การซื้อขายจึงไม่อาจกระทำโดยการทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ได้ ฉะนั้น การซื้อขายที่ทำเป็นเพียงหนังสือสัญญาดังเช่นเอกสารหมาย จ.1 นี้จึงมีผลสมบูรณ์ที่จะให้ผู้ขายส่งมอบที่ดินที่ครอบครองให้แก่ผู้ซื้อตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1378 แล้ว สัญญาซื้อขายเอกสารหมาย จ.1 นี้ จึงสมบูรณ์ตามกฎหมาย
พิพากษายืน
หมายเลขคดีดำศาลฎีกา nan
แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ชื่อคู่ความ โจทก์ - นายแก้ว ณรงค์เดชกุล จำเลย - นายเยี่ยม ถาวร
ชื่อองค์คณะ บัญญัติ สุชีวะ เดช วุฒิสิงห์ชัย ผสม จิตรชุ่ม
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ที่ตัดสิน nan
