โจทก์ฟ้องว่า โจทก์มีที่ปลูกบ้านและมีนาซึ่งอยู่ห่างกัน 6 กิโลเมตร โจทก์ไปทำนา ลากข้าวและไปธุระต้องอาศัยผ่านที่จำเลยตามแผนที่ท้ายฟ้องมา 40 ปี นอกจากเส้นทางนี้ ไม่มีทางเดินไปนาโจทก์ครั้นเมื่อเดือนธันวาคม 2496 จำเลยเอาต้นผลไม้มาปลูกปิดทางทำให้โจทก์เสียหาย จึงมาฟ้องให้ศาลบังคับให้จำเลยเปิดทางนั้นให้พร้อมด้วยเรียกค่าเสียหาย

จำเลยต่อสู้ว่าที่ที่ปลูกผลไม้เป็นที่จำเลย แม้โจทก์จะเคยลากข้าวผ่านเป็นครั้งคราวก็ต้องขออนุญาตจำเลย และไม่ใช่ทางเดินประจำ โจทก์มีทางเดินได้ทั่วไปไม่มีความจำเป็นจะต้องมาเดินในที่จำเลย

ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์พิพากษาต้องกันว่าทางพิพาทไม่ใช่ที่สาธารณะ ไม่ใช่ทางจำเป็น ให้ยกฟ้องโจทก์เสีย

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาพิพากษาว่า พยานโจทก์ฟังได้ว่าโจทก์ใช้เกวียนและกระบือผ่านทางพิพาทซึ่งเป็นนาจำเลยเมื่อสิ้นฤดูทำนาหลายสิบปีทางรายพิพาท จึงตกเป็นภาระจำยอมเฉพาะสิ้นฤดูทำนา จำเลยไม่มีสิทธิจะปิด ให้จำเลยใช้ค่าเสียหาย

หมายเลขคดีดำศาลฎีกา

แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา