โจทก์ฟ้องว่า จำเลยที่ 3 โดยความรู้เห็นยินยอมของจำเลยที่ 1, 2ได้ออกหนังสือสั่งให้พนักงานเจ้าหน้าที่ผู้อยู่ใต้บังคับบัญชาของจำเลยทั้งสามหรือตัวแทนของจำเลยทั้งสามให้ปฏิเสธกีดกัน ขัดขวางโจทก์มิให้สอบคัดเลือกเพื่อเข้าเรียนในชั้น มาตรา 1 ในปีการศึกษา 2500 เป็นการละเมิดสิทธิของโจทก์ตามรัฐธรรมนูญและปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิของมนุษยชน จึงขอให้จำเลยยกเลิกคำสั่งและจัดให้โจทก์เข้าเรียนหรือสมัครสอบคัดเลือกเข้าเรียนในชั้น มาตรา 1 ถ้าไม่สามารถจัดได้ ก็ให้จำเลยเสียเงินค่าเล่าเรียนให้โจทก์แทนจนจบชั้น มาตรา 6

จำเลยให้การปฏิเสธว่าไม่ได้ละเมิดสิทธิของโจทก์ จำเลยสั่งห้ามโดยอาศัยกฎหมายรัฐธรรมนูญ

คู่ความขอให้ศาลวินิจฉัยชี้ขาดว่าจำเลยมีอำนาจที่จะสั่งห้ามตามคำสั่งที่ 12349/2499 หรือไม่

ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์พิพากษาต้องกันให้ยกฟ้องโจทก์

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า จำเลยมีอำนาจหน้าที่เกี่ยวกับการศึกษาตามพระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวงทบวงกรม พ.ศ. 2495 มาตรา 24, 25 คำสั่งที่ 12349/2499เป็นการวางระเบียบการรับสมัครนักเรียนชั้น ม.1 เข้าในโรงเรียนรัฐบาลในปีการศึกษา 2500 เป็นคำสั่งที่กำหนดคุณสมบัติของนักเรียนที่จะมีสิทธิเข้าสมัครสอบ เป็นคำสั่งที่ใช้แก่บุคคลทั่ว ๆ ไป ไม่ใช่คำสั่งที่เจาะจงแต่ตัวโจทก์คนเดียว ทั้งไม่ปรากฏว่าจำเลยจงใจหรือประมาทเลินเล่อทำต่อโจทก์โดยผิดกฎหมายให้โจทก์เสียหาย เป็นการปฏิบัติตามอำนาจและหน้าที่ซึ่งรัฐธรรมนูญฯแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2495 มาตรา 42 วางนโยบายให้รัฐมีหน้าที่จัดระบบการศึกษาอบรม จำเลยจึงมีอำนาจที่จะออกคำสั่งที่โจทก์ขอให้ยกเลิกได้

พิพากษายืน

หมายเลขคดีดำศาลฎีกา

แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา