โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นเจ้าของที่ดิน 1 แปลง ได้ให้ผู้อื่นเช่าทำตลอดมาต่อมาหลังจากผู้เช่าเลิกทำแล้ว จำเลยบุกรุกเข้าไปในที่ดินของโจทก์ทั้งแปลง ขอให้ขับไล่จำเลยและบริวารออกจากที่ดินของโจทก์

จำเลยให้การว่า เมื่อ 4 ปีเศษมานี้ จำเลยได้ซื้อที่พิพาทจากนายมนัสศุภสมบูรณ์ จำเลยได้เข้าครอบครองที่พิพาทอย่างเป็นเจ้าของด้วยความสงบและเปิดเผยมาเป็นเวลานานถึง 4 ปีเศษแล้ว โจทก์ฟ้องเกิน 1 ปี ขาดอายุความน.ส.3 ตามสำเนาท้ายฟ้องปลอม

ศาลชั้นต้นฟังว่า น.ส. 3 ของที่พิพาทได้ออกมาโดยถูกต้องตามกฎหมายที่พิพาทเป็นของโจทก์ นายมนัสได้เช่าที่พิพาทจากโจทก์และนำที่พิพาทไปขายให้จำเลยเข้าครอบครองเข้าทำนาตลอดมา แม้จำเลยจะซื้อโดยสุจริต จำเลยผู้รับโอนก็มีสิทธิเท่านายมนัสผู้โอน จำเลยจะอ้างการซื้อและการครอบครองของตนมาทำลายสิทธิโจทก์ผู้เป็นเจ้าของที่ดินไม่ได้ เมื่อถือว่าจำเลยแย่งการครอบครองจากโจทก์ไม่ได้ ปัญหาเรื่องอายุความจึงไม่มีพิพากษาให้ขับไล่จำเลยและบริวารออกจากที่ดินโจทก์ ห้ามเกี่ยวข้อง

จำเลยอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงฟังได้ว่าที่พิพาทมี น.ส. 3 ออกให้แก่นายมนัส ศุภสมบูรณ์ เมื่อปี พ.ศ. 2510 ต่อมาปี พ.ศ. 2511 นายมนัสทำสัญญาจดทะเบียนขายฝากที่พิพาทให้แก่โจทก์ ครบกำหนดนายมนัสไม่ไถ่คืน หลังจากนั้นนายมนัสได้ทำสัญญาเช่าที่พิพาทจากโจทก์ ต่อมา พ.ศ. 2513 นายมนัสนำที่พิพาทไปขายให้แก่จำเลยโดยทำสัญญาซื้อขายกันเอง จำเลยชำระราคาที่ดินแก่นายมนัสยังไม่ครบขาดอีก 2,000 บาท เพราะนายมนัสอพยพไปอยู่ที่อื่นเสียก่อน จำเลยเข้าทำนาพิพาทนับแต่ซื้อเป็นต้นมา ปี 2517 จำเลยเข้าไถทำนาพิพาท จำเลยฎีกาว่าจำเลยได้แย่งการครอบครองที่พิพาทจากโจทก์มานานถึง 4 ปีเศษ ย่อมได้สิทธิครอบครองในที่พิพาท โจทก์หมดสิทธิฟ้องร้องแล้ว เห็นว่านายมนัสเป็นเพียงผู้ยึดถือครอบครองที่พิพาทโดยอาศัยสิทธิตามสัญญาเช่าที่นายมนัสทำกับโจทก์ จำเลยผู้รับโอนที่นาพิพาทจากนายมนัสย่อมได้สิทธิไปเพียงเท่าที่นายมนัสมีอยู่ คือ มีฐานะเป็นผู้ยึดถือที่พิพาทแทนโจทก์สืบต่อจากนายมนัสเท่านั้น จะถือว่าจำเลยแย่งการครอบครองจากโจทก์ไม่ได้จนกว่าจำเลยจะได้เปลี่ยนลักษณะแห่งการยึดถือตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1381 กล่าวคือต้องบอกกล่าวไปยังโจทก์ผู้เป็นเจ้าของทรัพย์สินว่าไม่เจตนาจะยึดถือทรัพย์สินแทนโจทก์ต่อไป แต่ตามฟ้องโจทก์และคำให้การจำเลยไม่มีประเด็นเรื่องเปลี่ยนลักษณะแห่งการยึดถือ จำเลยจึงไม่มีทางที่จะอ้างว่าโจทก์มิได้ฟ้องเอาคืนการครอบครองภายใน 1 ปี ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1375 ได้

พิพากษายืน

หมายเลขคดีดำศาลฎีกา

แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา