คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 648/2525
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ม. 1352 ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง ม. 142
จำเลยเจ้าของที่ดินจะต้องยอมให้โจทก์ปักเสาและพาดสายไฟฟ้าผ่านที่ดินของตนต่อเมื่อได้รับค่าทดแทนตามสมควรแล้ว เมื่อโจทก์ไม่ได้เสนอค่าทดแทนให้จำเลย โจทก์จึงไม่มีสิทธิกระทำดังกล่าวได้ และคดีไม่มีประเด็นเรื่องค่าทดแทน การที่ศาลชั้นต้นวินิจฉัยให้โจทก์ชำระค่าตอบแทนแก่จำเลย จึงเป็นเรื่องนอกฟ้องนอกประเด็น
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยทั้งสามร่วมกันยินยอมให้โจทก์ปักเสาไฟฟ้าและพาดสายไฟฟ้าผ่านที่ดินของจำเลยโฉนดเลขที่ 4327 ตำบลบางน้ำจืด อำเภอเมืองสมุทรสาคร จังหวัดสมุทรสาคร ในส่วนที่จำเลยจดทะเบียนภารจำยอมให้กับโจทก์และบิดาโจทก์แล้ว หากจำเลยไม่ปฏิบัติตามให้ถือเอาคำพิพากษาแทนการแสดงเจตนา ให้โจทก์ชำระค่าตอบแทนให้แก่จำเลยทั้งสามรวม 4,000 บาท ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้ยกฟ้อง โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยข้อกฎหมายว่า "ปัญหาที่จะวินิจฉัยมีว่า โจทก์มีสิทธิปักเสาและพาดสายไฟฟ้าผ่านที่ดินจำเลยตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1352 หรือไม่ เห็นว่า แม้ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1352 บัญญัติว่า เจ้าของที่ดินต้องยอมให้ผู้อื่นวางท่อน้ำท่อระบายน้ำ สายไฟฟ้าหรือสิ่งอื่นซึ่งคล้ายกันผ่านที่ดินของตนเพื่อประโยชน์แก่ที่ดินติดต่อก็ตาม แต่เจ้าของที่ดินจะต้องยอมต่อเมื่อได้รับค่าทดแทนตามสมควรแล้ว เมื่อโจทก์จะปักเสาและพาดสายไฟฟ้าผ่านที่ดินของจำเลยไปยังที่ดินของโจทก์ เป็นหน้าที่ของโจทก์ที่จะต้องเสนอจำนวนค่าทดแทนให้จำเลยด้วย ได้พิเคราะห์คำฟ้อง คำขอท้ายฟ้อง และคำให้การจำเลยแล้วโจทก์ไม่ได้เสนอค่าทดแทนให้จำเลยแต่อย่างใดเลยโจทก์จึงไม่มีสิทธิปักเสาและพาดสายไฟฟ้าผ่านที่ดินของจำเลยได้ และคดีไม่มีประเด็นเรื่องค่าทดแทนตามมาตรา 1352 ด้วย ที่ศาลชั้นต้นวินิจฉัยให้โจทก์ชำระค่าตอบแทนให้จำเลย 4,000 บาท จึงเป็นเรื่องนอกฟ้องนอกประเด็น"
พิพากษายืน
หมายเลขคดีดำศาลฎีกา nan
แหล่งที่มา เนติบัณฑิตยสภา
ชื่อคู่ความ โจทก์ - นายละออง เชื่อมสุข จำเลย - นางสมบุญ เตยอ่อน กับพวก
ชื่อองค์คณะ ประมุข สวัสดิ์มงคล สุนทร วรรณแสง เสมา รัตนมาลัย
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ที่ตัดสิน nan
