คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 692/2522
ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง ม. 225, 249
โจทก์ฟ้องว่าจำเลยผู้รับให้บอกปัดไม่ยอมให้สั่งจำเป็นเลี้ยงชีวิตแก่โจทก์ผู้ให้ในเวลาที่โจทก์ยากไร้และจำเลยยังสามารถให้ได้อันเป็นการประพฤติเนรคุณต่อโจทก์ จำเลยให้การเพียงว่าโจทก์มิได้อยู่ในฐานะยากจน แต่มีฐานะมั่นคงและจำเลยได้อุปการะโจทก์อยู่ด้วยดีตลอดมา ประเด็นจึงมีว่าโจทก์ยากไร้และจำเลยบอกปัดไม่ยอมให้สิ่งจำเป็นแก่โจทก์ ทั้ง ๆ ที่จำเลยสามารถให้ได้หรือไม่เมื่อศาลชั้นต้นวินิจฉยว่าโจทก์ไม่ใช่คนยากไร้ จะฟ้องเรียกให้ถอนคืนการให้มิได้ในชั้นอุทธรณ์ฎีกาโจทก์จะอุทธรณ์ฎีกาว่าทรัพย์สินที่โจทก์มีเป็นที่ดินจะขายก็ไม่ทันที่จะนำมาใช้ตามความจำเป็นหาได้ไม่ เพราะมิใช่เป็นข้อที่ว่ากันมาแล้วในศาลชั้นต้น
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์รับจำเลยเป็นบุตรบุญธรรมและยกทรัพย์ให้หลายรายการ ต่อมา โจทก์ยากไร้ขัดสนสิ่งจำเป็นแก่การเลี้ยงชีพ จำเลยอยู่ในฐานะที่จะช่วยเหลือโจทก์ได้ โจทก์ไปขอเงินเพื่อนำมาจับจ่ายใช้สอยเลี้ยงชีวิต จำเลยประพฤติเนรคุณ โดยนิ่งเฉยบ้าง ว่าไม่มีบ้าง และให้ไปเอาที่เรือนจำบ้าง ขอให้พิพากษาบังคับให้จำเลยคืนทรัพย์ที่ยกให้ทั้งหมด ถ้าคืนไม่ได้ให้ใช้เงิน
จำเลยให้การว่า จำเลยมิได้ประพฤติเนรคุณ โจทก์มิได้อยู่ในฐานะยากจน แต่เป็นผู้มีฐานะมั่งคั่งมั่นคง หาใช่ยากไร้ไม่ ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ว พิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า โจทก์ฟ้องว่าจำเลยผู้รับบอกปัดไม่ยอมให้สิ่งจำเป็นเลี้ยงชีวิตแก่โจทก์ผู้ให้ในเวลาที่โจทก์ยากไร้ และจำเลยยังสามารถให้ได้ อันเป็นการประพฤติเนรคุณต่อโจทก์ จำเลยให้การว่าโจทก์มิได้อยู่ในฐานะยากจนแต่มีฐานะมั่นคงและจำเลยได้อุปการะโจทก์อยู่ด้วยดีตลอดมา ประเด็นจึงมีว่าโจทก์ยากไร้และจำเลยบอกปัดไม่ยอมให้สิ่งจำเป็นแก่โจทก์ทั้ง ๆ ที่จำเลยสามารถให้ได้หรือไม่ ครั้นเมื่อศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า โจทก์ไม่ใช่คนยากไร้ จะฟ้องเรียกให้ถอนคืนไม่ได้ โจทก์จึงหยิบยกปัญหาขึ้นมากล่าวอ้างในชั้นอุทธรณ์ฎีกาว่า ทรัพย์สินที่โจทก์มีเป็นที่ดินจะขายก็ไม่ทันที่จะนำมาใช้ตามความจำเป็นเช่นนี้ จึงเป็นการกล่าวอ้างข้อเท็จจริงขึ้นมาใหม่ อันมิใช่เป็นข้อที่ว่ากันมาแล้วแต่ศาลชั้นต้นศาลอุทธรณ์ไม่รับวินิจฉัยชอบแล้ว
พิพากษายืน
หมายเลขคดีดำศาลฎีกา nan
แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ชื่อคู่ความ โจทก์ - นายเสาร์ คนสุข จำเลย - นางแก้ว เบาใจ หรือแสงประดุจพร
ชื่อองค์คณะ พิสัณห์ ลีตเวทย์ ขจร หะวานนท์ จรัญ สำเร็จประสงค์
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ที่ตัดสิน nan