คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 777/2523
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ม. 1367, 1375
บ.ซึ่งเป็นบิดาจำเลยทำพินัยกรรมยกนาพิพาทให้โจทก์โจทก์ได้เข้าครอบครองทำนาพิพาทตั้งแต่นั้นมา แม้พินัยกรรมจะไม่สมบูรณ์โจทก์ไม่ได้สิทธิตามพินัยกรรม แต่เมื่อบ.ตายโจทก์ได้ครอบครองที่พิพาทเพื่อตนเอง ไม่ได้ครอบครองแทนทายาทของ บ.. โจทก์ย่อมได้สิทธิครอบครองโดยไม่จำต้องบอกกล่าวเปลี่ยนลักษณะแห่งการยึดถือ
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นเจ้าของนาพิพาทโดยได้รับพินัยกรรมจากนายบุญเลี้ยงบิดาจำเลยที่ 1 โจทก์ได้เข้าครอบครองตั้งแต่ พ.ศ. 2505 เมื่อพ.ศ. 2518 จำเลยทั้งสามได้เข้าไปไถคลาดในที่พิพาทโดยอ้างว่าเป็นของบิดาซึ่งถึงแก่กรรมไปแล้ว ขอให้ขับไล่
จำเลยให้การว่าที่นาพิพาทเป็นมรดกของบิดาจำเลย ซึ่งไม่เคยทำพินัยกรรมยกให้โจทก์ โจทก์อาศัยจำเลยทำนาในที่พิพาทบางส่วน ต่อมาโจทก์จะทำทั้งแปลงจำเลยไม่ยอมโจทก์มิได้ฟ้องเอาคืนใน 1 ปี ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า พินัยกรรมที่โจทก์อ้างไม่สมบูรณ์ แต่ได้สิทธิในที่พิพาทด้วยการครอบครอง พิพากษาห้ามจำเลยเข้าเกี่ยวข้อง
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า พินัยกรรมนั้นไม่สมบูรณ์ โจทก์ครอบครองทำกินในที่นาพิพาท ต่อมาเป็นการครอบครองโดยอาศัยสิทธิของจำเลย ไม่ได้สิทธิ พิพากษายกฟ้อง
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า โจทก์ไม่มีที่นาจึงได้ทำนาของนายบุญเลี้ยง ต่อมาพ.ศ. 2505 นายบุญเลี้ยงจึงได้ทำพินัยกรรมยกนาพิพาทให้โจทก์ โจทก์ได้เข้าครอบครองตั้งแต่นั้นมา เห็นว่าแม้พินัยกรรมนั้นจะไม่สมบูรณ์ โจทก์ไม่ได้สิทธิโดยพินัยกรรม แต่เมื่อนายบุญเลี้ยงตายเมื่อ พ.ศ. 2506 ถือได้ว่าโจทก์เข้าครอบครองเพื่อตนเอง ไม่ได้ครอบครองแทนจำเลยซึ่งเป็นทายาทของนายบุญเลี้ยง จึงไม่จำต้องมีการบอกกล่าวเปลี่ยนลักษณะแห่งการยึดถือไปยังจำเลย และเชื่อว่าจำเลยและสามีเข้าครอบครองทำนาพิพาทฝ่ายเดียวตลอดมาหลังนายบุญเลี้ยงตายแล้ว โจทก์ได้สิทธิครอบครอง จำเลยเพิ่งเข้าแย่งทำนาพิพาทฟ้องโจทก์ไม่ขาดอายุความ
พิพากษากลับ ให้บังคับคดีไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
หมายเลขคดีดำศาลฎีกา nan
แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ชื่อคู่ความ โจทก์ - นางแสม จันทร์ทิพย์ หรือนาครินทร์ จำเลย - นางนด สาระพงษ์ กับพวก
ชื่อองค์คณะ ไพบูลย์ ไวกาสี วิทูร เทพพิทักษ์ เพียร ศรีอรุณ
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ที่ตัดสิน nan
