โจทก์ฟ้องและแก้ฟ้องว่า เมื่อวันที่ 3 มีนาคม 2514 โจทก์ได้ฟ้องจำเลยทั้งสามเรียกทรัพย์มรดกและผลประโยชน์ในกองมรดกขอให้กำจัดจำเลยที่ 1 มิให้รับมรดกนางแฉล้ม กับขอให้เพิกถอนการโอนสิทธิที่ดินทั้ง 3 โฉนดเฉพาะส่วนของจำเลยที่ 1 มาเป็นกรรมสิทธิ์ของโจทก์คนละส่วน ครั้นวันที่ 20 เมษายน 2516 จำเลยทั้งสามได้ทำสัญญาให้เช่าที่ดิน 1 โฉนดที่โจทก์ฟ้อง มีกำหนด 20 ปี และได้จดทะเบียนการเช่าต่อเจ้าพนักงาน ทั้งนี้ โดยจำเลยร่วมกันด้วยเจตนาทุจริตเพื่อมิให้โจทก์ซึ่งเป็นเจ้าหนี้ของจำเลยที่ 1ได้รับชำระหนี้ทั้งหมดในที่ดินที่โจทก์ได้ใช้สิทธิทางศาลฟ้องจำเลยดังกล่าว การกระทำของจำเลยเป็นการย้ายไปเสีย และโอนไปให้แก่ผู้อื่น ทั้งยังเก็บค่าเช่าไว้เป็นประโยชน์ส่วนตัว หากศาลพิพากษาเพิกถอนนิติกรรมที่จำเลยที่ 1 จดทะเบียนรับโอนที่ดินแปลงนี้มาแล้วโอนกลับมาเป็นของโจทก์ โจทก์จะต้องรับภาระการเช่า ทำให้โจทก์เสียหายไม่ได้รับชำระหนี้ทั้งหมดจากจำเลยที่ 1 ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 350, 83

ศาลชั้นต้นไต่สวนมูลฟ้องแล้วเห็นว่าคดีมีมูล ประทับฟ้องโจทก์

จำเลยทั้งสามให้การปฏิเสธ

ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยทั้งสามมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 350, 83 จำคุกคนละ 6 เดือน ปรับคนละ 1,000 บาท โทษจำคุกให้รอการลงโทษไว้มีกำหนดคนละ 1 ปี

โจทก์ทั้งสามอุทธรณ์ขอให้ลงโทษจำคุกจำเลยโดยไม่ต้องรอการลงโทษ

จำเลยทั้งสามอุทธรณ์ขอให้ยกฟ้อง

ศาลอุทธรณ์เห็นว่า ข้อเท็จจริงที่โจทก์บรรยายตามคำฟ้องยังไม่เป็นความผิดฐานโกงเจ้าหนี้ พิพากษากลับให้ยกฟ้องโจทก์

โจทก์ทั้งสามฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า โจทก์บรรยายฟ้องถึงการกระทำความผิดของจำเลยทั้งสามว่า จำเลยทั้งสามได้ร่วมกันนำที่ดินโฉนดเลขที่ 5128 ตำบลคลองเตย อำเภอพระโขนง จังหวัดพระนคร เฉพาะส่วนที่จำเลยที่ 1 มีชื่อถือกรรมสิทธิ์ร่วม ซึ่งเป็นทรัพย์มรดกตกได้แก่โจทก์ไปให้บริษัทเชลล์แห่งประเทศไทยจำกัดเช่า และทำนิติกรรมจดทะเบียนการเช่ามีกำหนด 20 ปี เป็นการย้ายไปเสีย และโอนไปให้แก่ผู้อื่น เพื่อมิให้โจทก์ทั้งสามซึ่งเป็นเจ้าหนี้ที่ได้ใช้สิทธิทางศาลได้รับชำระหนี้ทั้งหมด เป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 350เห็นว่า การที่จำเลยทั้งสามนำที่ดินไปให้เช่าและทำนิติกรรมจดทะเบียนการเช่านั้น ความเป็นเจ้าของหรือกรรมสิทธิ์ในทรัพย์หาได้เปลี่ยนมือหรือตกไปเป็นของผู้เช่าไม่ ยังคงเป็นของผู้ให้เช่าซึ่งเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ตามเดิม แม้ผู้เช่าจะได้รับมอบการครอบครองทรัพย์ที่เช่า ก็เป็นเพียงการครอบครองแทนเท่านั้น ไม่มีทางที่จะแปลไปได้ว่าเป็นการย้ายไปเสียหรือโอนไปให้ผู้อื่นซึ่งทรัพย์ตามความหมายแห่งประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 350 การกระทำของจำเลยทั้งสามไม่เป็นความผิดฐานโกงเจ้าหนี้

พิพากษายืน

หมายเลขคดีดำศาลฎีกา

แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา