คดีสองสำนวนนี้ ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์พิจารณาพิพากษารวมกันมา โจทก์ฟ้องจำเลยสองสำนวนว่า เมื่อวันที่ 8 พฤษภาคม 2506และวันที่ 2 กรกฎาคม 2506 เวลากลางวัน จำเลยได้ครอบครองเงิน20,000 บาท และ 11,000 บาท ตามลำดับของโจทก์ ซึ่งโจทก์ได้มอบให้จำเลยนำไปซื้อไม้ประดู่ส่งมอบให้โจทก์ ครั้นเมื่อระหว่างวันที่ 8 พฤษภาคม 2506 และวันที่ 2 กรกฎาคม 2506 จนถึงวันที่ 13 ธันวาคม 2506 เวลาใดไม่ปรากฏชัด จำเลยมีเจตนาทุจริตเบียดบังยักยอกเงินดังกล่าวของโจทก์ไว้เป็นประโยชน์ส่วนตัวขอให้ลงโทษจำเลยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 352, 353 และขอให้นับโทษจำเลยติดต่อกันด้วย

ศาลชั้นต้นไต่สวนแล้วสั่งว่าคดีมีมูลให้รับฟ้องโจทก์ไว้

จำเลยให้การปฏิเสธตลอดข้อหา และสู้ว่าคดีโจทก์ขาดอายุความ

ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า ตามคำฟ้องและการนำสืบของโจทก์ เป็นเรื่องโจทก์ส่งเงินให้จำเลยซื้อไม้ประดู่ โดยตกลงราคากันลูกบาศก์เมตรละ 520 บาท ถ้าจำเลยส่งไม้ประดู่ไปให้โจทก์เป็นเนื้อไม้เท่าใด ก็คิดเงินกันเท่านั้น ถ้าเงินที่โจทก์ส่งไปให้เกินไป จำเลยต้องคืนส่วนที่เกิน ถ้ายังไม่พอ โจทก์ต้องชำระส่วนที่ขาด จำเลยรับเงินจากโจทก์ไปแล้วไม่เคยส่งไม้ประดู่ไปให้โจทก์เลย ถือได้ว่าเงินจำนวนดังกล่าวเป็นค่าไม้ประดู่ที่ชำระให้ล่วงหน้า กรรมสิทธิ์ในเงินจำนวนนั้นตกอยู่แก่จำเลยแล้ว จำเลยมิได้อยู่ในฐานะผู้ครอบครองทรัพย์ของโจทก์ การที่จำเลยไม่ส่งไม้ประดู่ให้โจทก์หรือไม่คืนเงินให้โจทก์ เป็นการไม่ปฏิบัติตามสัญญาทางแพ่ง หาเป็นความผิดฐานยักยอกทรัพย์ทางอาญาไม่ไม่จำต้องวินิจฉัยข้อเท็จจริงแห่งคดีต่อไป พิพากษายกฟ้อง

โจทก์อุทธรณ์ให้ลงโทษจำเลยตามฟ้อง

ศาลอุทธรณ์เห็นว่า การกระทำของจำเลยน่าจะมีความผิดฐานยักยอกมาตรา 352 ดังโจทก์ฟ้อง แต่คดีนี้จำเลยต่อสู้ว่า คดีของโจทก์ขาดอายุความแล้ว แต่ศาลชั้นต้นยังมิได้ฟังมา เห็นสมควรย้อนสำนวนไปให้ศาลชั้นต้นฟังข้อเท็จจริงในเรื่องอายุความ พิพากษายกคำพิพากษาศาลชั้นต้น ให้ศาลชั้นต้นดำเนินกระบวนพิจารณา แล้วพิพากษาใหม่

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า ตามฟ้องโจทก์และโจทก์นำสืบปรากฏว่าโจทก์จำเลยเป็นพ่อค้าไม้ เคยติดต่อซื้อขายไม้มาด้วยกันหลายครั้ง ครั้งที่จะเกิดเหตุนี้โจทก์อ้างว่า โจทก์ได้รับโทรเลขจากจำเลยว่าอยากได้ไม้ประดู่ให้ส่งเงินไปให้จำเลย โจทก์จึงส่งเงินไป แสดงว่าโจทก์ส่งเงินให้จำเลยก็เพราะโจทก์อยากได้ไม้ประดู่ตามข้อเสนอของจำเลย เมื่อพิจารณาประกอบกับคำโจทก์เองเบิกความว่าได้ตกลงกันราคาลูกบาศก์เมตรละ 520 บาทด้วยแล้ว เห็นได้ชัดว่าโจทก์ส่งเงินไปให้จำเลยในฐานะโจทก์เป็นผู้ซื้อ จำเลยเป็นผู้ขาย หาใช่จำเลยเป็นผู้รับเงินในฐานะเป็นตัวแทนโจทก์ หรือโจทก์ได้มอบเงินให้จำเลยไว้ซื้อไม้แทนโจทก์ไม่ เห็นว่ากรณีดังกล่าวยังถือไม่ได้ว่าจำเลยเป็นผู้ครอบครองทรัพย์ของโจทก์ การที่จำเลยไม่ส่งไม้ประดู่ให้โจทก์ หรือไม่คืนเงินให้โจทก์ เป็นการไม่ปฏิบัติตามสัญญาทางแพ่ง ไม่เป็นผิดฐานยักยอกทางอาญา พิพากษากลับคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ให้บังคับคดีตามคำพิพากษาของศาลชั้นต้น

หมายเลขคดีดำศาลฎีกา

แหล่งที่มา กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา